Theoretical and practical relationship in the translation process: The case of 1st grade English Translating & Interpreting students at Bartin University, Translation Studies Department

Abstract

Bu çalışma, Bartın Üniversitesi Çeviribilim Bölümü İngilizce Mütercim Tercümanlık I. Sınıf öğrencilerinin 2019-2020 Güz döneminde zorunlu olarak aldıkları 14 haftalık IMT 103 Çeviri ve Çeviribilime Giriş dersi müfredatında yer alan kuramsal yaklaşımları, çeviri yöntem ve stratejilerini çeviri sürecine ne oranda yansıttığını incelemektedir. Bu maksatla dersin ilk haftasında öğrencilere ders içeriğine dair bir izlence verilmiş olup, ilk 7 hafta boyunca çeviribilim ve çeviride önemli kavramlar, terimler, kuramsal yaklaşımlar, çeviri yöntem ve stratejileri üzerinde durularak bazı örnekler sunulmuştur. Sonraki 7 hafta ise birtakım metin türleri tanıtılarak bu metinlerin ders esnasında interaktif olarak çevirileri yaptırılmış ve bir önceki haftalarda öğrenilen bilgilerin çeviri sürecine yansıtılıp yansıtılmadığı sorgulanmıştır. Unutulmamalıdır ki salt kuram bilgisi ezberden öteye geçemediği durumda bir yararı ve işlevi olmayıp uygulamayla desteklenmesi gerekmektedir. Benzer şekilde kuram bilgisi olmadan uygulama yapmak da imkansızdır. Bu doğrultuda IMT 103 Çeviri ve Çeviribilime Giriş dersinde öğretilen her türlü kuramsal yaklaşım, çeviri yöntemi, strateji ve çeviri dünyasına ait terimlerin çeviri sürecine ne oranda yansıdığını görmek ve böylelikle sürecin kolay atlatılıp atlatılmadığını ortaya çıkarmak açısından dersin sonunda sınıftan 3 öğrenci seçilmiş ve öğrencilerden yaklaşık 1000 kelimelik Koronavirüs hakkında kısa bir tıp metnini herhangi bir makine çevirisi aracı kullanmaksızın çevirmeleri istenmiştir. Çalışma sonunda 1.sınıftan itibaren kuram ve uygulama arasında bütünlük oluşturmak gerektiği, bu bilincin en başında kazandırılması durumunda çeviri sürecinin daha kaliteli ve başarılı olacağı bulgusuna ulaşılmıştır. Zaten çeviri öğrencilerinin zihinlerinde önceden var olan kuramsal alt yapı sayesinde çeviri sürecine daha sorgulayıcı yaklaşarak ve çevirinin birçok boyutunu birden düşünerek daha başarılı bir çeviri süreci deneyimleyeceği beklenen bir durumdur. Ancak alt yapı birinci sınıftan itibaren kazandırılırsa sonraki yıllarda çeviriye olan sorgulayıcı yaklaşım artacak ve çeviri edinci daha çok gelişecektir. Bu nedenle söz konusu araştırma, 3 öğrencinin yaptığı çevirilerden de görüleceği gibi daha birinci sınıftan itibaren bunun aşılanması gerektiğini gözler önüne sermeyi hedeflemiştir.