Arap Dilinin Yapısından Kaynaklanan Çeviri Zorlukları

Abstract

Çeviri, insanlık tarihi boyunca toplumların bilimsel, kültürel, edebî, diplomatik vs. nedenlerle başvurduğu bir yoldur. Toplumlar ve diller arasındaki etkileşim, bir topluma veya dile ait zenginliğin diğerine aktarılması kanalıyla etkin bir şekilde sağlanmıştır. Çeviri eyleminin kendine has kural ve yöntemleri olmakla beraber birtakım zorlukları da vardır. Bu çalışmada daha çok çeviri deneyimi çerçevesinde karşılaşılan zorluklar ele alınmıştır. Çalışmada ele alınan yapısal zorlukların başında okuma zorluğu gelmektedir. Bilindiği gibi Arap Dilinde hareke kullanımı bazı metinler dışında hemen hemen yok gibidir. Bu durum sessiz harflerin okunmasını zorlaştırmakta, doğru anlam ve doğru çevirinin önünde bir engel oluşturmaktadır. Dilbilgisi kaynaklı zorluklar da çeviri zorluklarına sebebiyet vermektedir. İyi düzeyde gramer bilgisine sahip olanlar bile dilbilgisi kaynaklı zorluklarla karşılaşabilmektedir. Arapça i’râb kurallarının teorik düzeyden pratik düzeye aktarılması ve bol metin deneyimi zorlukların aşılmasına yardımcı olacaktır. Bu zorluklar örnek cümle ve metinlerle izah edilmiş, söz konusu cümlelerin tercümeleriyle ilgili öneriler sunulmuştur. Eşdeğer ifadeler bulunmaya çalışılmıştır. Kaynak dil ile hedef dil arasındaki dil yapısı, kültür, üslup vs. gibi farklılıklar eşdeğer çeviri imkânlarını kısıtlamaktadır. Diller ve kültürler arasındaki tüm bu farklılıklara rağmen eşdeğer çeviri imkânları gösterilmeye çalışılmıştır. Dillerin kendine özgü yapısından, çevirmenin bizzat kendisinden yahut iki dilin sahip olduğu kültürel farklılıklardan dolayı çeviri işleminde birtakım zorluklar yaşanabilir. Çevirmen her iki dilin de özelliklerine son derece hâkim olmalıdır. Böylece çeviri esnasında ortaya çıkan bu sorunların üstesinden gelecektir.