Albert Camus’nün Yabancı ve Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam eserlerinde bilinç akışı

Abstract

Bilinç akışı tekniği, kişinin duygu ve
 düşüncelerinin kendi ağzından, birinci tekil kişi ile yansıtıldığı, postmodern
 roman anlatım tekniğidir. Bu tekniği kullanan yazarlar, kahramanın bilinç
 yansımasıyla, hayatı nasıl algıladığını derin ve soyut ifadelerle dile
 getirirler. Bilinç akışı tekniğinin en belirgin özelliği, düşünceler arasında
 mantıksal bir bağ bulunmayışı ve dilbilgisi kurallarına uygunluk olmayışıdır.
 Düşünceler anlık olarak, duyusal, işitsel ve görsel bağlantılarla birleşerek
 ifade edilir. Modern edebiyat eserlerinde oldukça sık kullanılan bilinç akışı
 tekniği, kahramanların olayları algılama şeklini ve ruhsal dünyalarındaki
 yansımalarını aktarır. Bilinç akışı tekniği, XX. yüzyılda Varoluşçuluk
 (Existentialisme) akımı ile birlikte kendini göstermeye başlar. Bu akımın
 öncülerinden olan ve Saçma Felsefesinin (la philosophie d’absurde) kurucusu
 olan Fransız yazar Albert Camus, eserlerinin çoğunda, özellikle Yabancı
 (L’Etranger) isimli eserinde, ana karakteri Meursault’nun düşüncelerini
 bilinç akışı tekniği ile aktarır. Modern Türk Edebiyatı’nda sıkça kullanılan bu
 teknik ile Yusuf Atılgan, Aylak Adam isimli eserinde ana karakter C.’nin
 belleğindeki düşünceleri, mantıksal bir bağ kurmadan, bilinç yansımasıyla ifade
 eder. Bu çalışmada Camus’nün Yabancı ve Atılgan’ın Aylak Adam
 isimli romanlarında karşılaştırmalı olarak bilinç akışı tekniği ele alınarak,
 ana karakterlerin kendi iç hesaplaşmalarındaki düşünceleri ve karşılıklı
 konuşmaları üzerindeki etkileri belirtilmeye çalışılacaktır. Karşılaştırmalı
 olarak hazırlanan bu çalışmada, ana karakterlerin eylemlerini neden ve nasıl
 bir süreç içerisinde yaptıkları sorunsalı üzerinde durulacaktır. İnsanın
 varoluş felsefesini Varoluşçuluk düşüncesinde belirten her iki yazar da eserlerindeki
 ana karakterlerin içinde yaşadıkları topluma yabancılaşmalarını,
 yalnızlıklarını, bilinç akışı tekniği ile birey odaklı bir anlayış içinde,
 toplumdan kopuk bireyin parçalanmışlığını dile getirirler.