Bireyin sosyal çevreye uyum sağlayabilmesi için bazı değerleri ve kişisel nitelikleri edinmesi önemli ve gerekli görülmektedir. İlkokulların önemli görevlerinden biri de kişisel niteliklerin ve değerlerin kazandırılmasıdır. Hayat bilgisi dersi programı bireyi hayata hazırlama ve etkili vatandaş yetiştirme amacına uygun şekilde kişisel niteliklerin ya da değerlerin kazandırıldığı bir ders olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazılı ifadeler ve görsel betimlemeler ile kök değerlerden olan adalet, sorumluluk ve dostluk değerini nasıl ifade ettiklerinin tespit edilmesidir. Durum çalışmasının kullanıldığı araştırmada veriler üç adet açık uçlu soru ve bu sorular ile ilgili üç adet resim çiziminden oluşan veri toplama formu ile toplanmıştır. Araştırmada amaçlı örnekleme yöntemlerinden tipik durum örnekleme tekniği ile oluşturulan çalışma grubunu 64 ilkokul 3. sınıf öğrencisi oluşturmuştur. Açık uçlu soruların analizinde içerik analizi ve yapılan resimlerin analizinde de görsel analiz tekniği kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlardan bazıları şu şekildedir: İlkokul 3. sınıf öğrencileri adalet değerini; adaleti sağlayan kişiler, eşitlik, paylaşmak, ceza, demokrasi, haklı olmak, adil olmak, mutluluk, dürüstlük, saygı, yardımsever olmak, mantıklı davranmak, cumhuriyet, sevgi ve gelecek şeklinde yazılı olarak, adaleti sağlayan kişiler, ceza, eşitlik ve adil olmak şeklinde de görsel olarak betimlemişlerdir. Sorumluluk değeri; sorumluluk için gereken davranışlar, sorumlu olduklarımız, dürüstlük ve bilinçli olmak şeklinde yazılı olarak betimlenirken, sorumlu olduğumuz işler, okula karşı sorumluluk, aileye karşı sorumluluk, doğaya karşı sorumluluk, arkadaşlara karşı sorumluluk, hayvanlara karşı sorumluluk şeklinde de görsel olarak betimlenmiştir. İlkokul 3. sınıf öğrencileri dostluk değerini arkadaşlık, sevgi, yardım etmek, mutluluk, saygı, paylaşmak, iyi davranmak, güvenmek, dayanışma, oyun oynamak, iş birliği, birlik ve beraberlik, dürüstlük, barış, hoşgörü, yalan söylememe, aile, öğretmen, empati ve başarı şeklinde yazılı, sevgi, doğa sevgisi, oyun oynamak, arkadaşlık, aile, yardımlaşmak, paylaşmak, hayvan sevgisi, mutluluk, iş birliği yapmak, nezaket, aynı olmak, empati, okul, sır tutmak-sırdaş olmak, birlikte vakit geçirmek şeklinde görsel olarak betimlemişlerdir.
Read full abstract