Yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yazma etkinlikleri: Yazmayı nasıl öğretiyoruz?

Abstract

Bu araştırmanın amacı, yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarında yer alan yazma etkinliklerinde, farklı seviyelerde yazma becerisinin hangi aşamalarına göre etkinliklere yer verildiğini ve yazma etkinliklerinde yazma süreciyle ilgili uygulamaların neler olduğunu belirlemektir. Bu doğrultuda, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe ders kitaplarının bütün seviyelerindeki (A1-A2, B1-B2 ve C1) kitaplarda yer alan yazma etkinlikleri doküman analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırmada kitaplardaki yazma etkinlikleri iki ana tema açısından analiz edilmiştir: Temalardan birincisi, yazma etkinliklerinin farklı seviyelerde yazma becerisinin hangi aşamalarına göre (kelime, cümle, paragraf, metin) düzenlendiğidir. İkincisi ise yazma etkinliklerinde farklı seviyelerde aşamalara göre yazma sürecinin düzenlenmesine yönelik uygulamaların neler olduğudur. Verilerin kodlanması için araştırmacı tarafından her bir seviye için bir kodlama formu oluşturulmuştur. Her düzeydeki kitap için hazırlanan forma etkinlik numarası ve sayfa numarası, etkinliğin hangi aşamaya yönelik olduğu, metin oluşturma süreciyle ilgili uygulamanın ne olduğu ayrı ayrı kaydedilmiştir. Araştırma sonucunda, A1 seviyesinde kelime, cümle ve paragraf yazma etkinliklerinin olduğu ve metin yazma etkinliklerine yer verilmediği; A2 seviyesinde ise bütün aşamalara göre etkinliklerin düzenlendiği görülmüştür. B1 seviyesinde cümle, paragraf ve metin yazma, B2 seviyesinde ise kelime, paragraf ve metin yazma etkinliklerinin düzenlendiği görülmüştür. C1 seviyesindeki etkinliklerin tamamı metin yazma çalışmasıdır. Yazma süreciyle ilgili olarak farklı seviyelerde çeşitli yazma aşamaları ya da boyutlarıyla ilgili yönlendirici uygulamalara yer verildiği görülmüştür.