Uluslararası Politik Ekonomi Açısından Dördüncü Sanayi-Endüstri Devrimi’nin Etkileri ve Türkiye

Abstract

18. yuzyilda buharli makinalarin icat edilmesi sonucunda ortaya cikan Birinci Sanayi Devrimi ile birlikte bilimsel calismalarin hizlanmasi teknolojik gelismelerinde hizlanmasina neden olmustur. Bu durum ise 2000’li yillara girilirken cesitli asamalardan gecen Sanayi Devrimlerinden sonuncusu olan Dorduncu Sanayi Devrimi’ni ortaya cikarmistir. Endustri 4.0 olarak da adlandirilan bu donemi diger sanayi devrimlerinden ayiran en onemli ozellik ise yasanan teknolojik gelismelerin cok daha hizli ilerlemesidir. Ayrica “Endustri 4.0” ya da “Sanayi 4.0” donemi olarak da adlandirilan Dorduncu Sanayi Devrimi; devletlerde, sirketlerde ve hatta toplumun tum katmanlarinda ciddi paradigma degisikliklerine neden olmaktadir. Uretim; cesitli teknolojilerin etkilesimi ile yapilmakta ve uretimde otomasyon sistemi her gecen gun gelismektedir. Bu otomasyon “siber fiziksel sistemler”, “nesnelerin interneti” ve “hizmetlerin interneti” kavramlari ile saglanmakta ve bu durumun sonucunda uretimde insan emegine olan ihtiyac her gecen gun azalmaktadir. Uretimde giderek yayginlasan otomasyon ile birlikte insan emegine olan ihtiyacin giderek azalmasi ise uluslararasi politik ekonomi cercevesinde degerlendirilmesi gereken bir konu olarak ortaya cikmistir. Cunku ucuz isgucu sayesinde dogrudan yabanci sermaye yatirimlarini ulkelerine ceken dogu ulkelerinin bu yatirimlarin geri cekilmesi durumunda kuresel ekonomi alaninda ciddi sikintilar yasamasi ihtimalini ortaya cikarmaktadir. Ayrica Endustri 4.0 uygulamalarini etkin bir sekilde uygulayan ulkelerin, kuresel ekonomi alaninda onemli rekabet avantajlari elde ettigi ve bu avantajlarin yasanan gelismeler ile daha da artacagi gorulmektedir. Batili gelismis ulkelere gore gorece olarak daha dusuk isgucune sahip olan ve Dunya’nin ilk on buyuk ekonomisine girmeyi hedefleyen Turkiye’nin de bu hedefini gerceklestirebilmesi icin Dorduncu Sanayi Devrimi cagina ayak uydurmasi bir zorunluluk haline geldigi gorulmektedir. Bu nedenle, bu calismada Endustri 4.0 cagi ve bu cagin kuresel ekonomi ile Turkiye’ye olan etkileri incelenmistir.