The effect of accountable talk model on students' critical thinking disposition

Abstract

Eleştirel düşünme, hayatın her alanında farklı bir bakış açısı geliştirebilmek, fikirleri sorgulayabilmek, bilgileri ve düşünceleri ayırt edebilmek için kullanılan çok önemli bir beceridir. Bu becerinin geliştirilmesi amacıyla şu ana kadar birçok farklı yol ve yöntem denenmiştir. Son zamanlarda öğrencilerin eleştirel düşünme, sorgulama, eleştirel konuşma gibi birçok becerisine katkısı olduğu düşünülen akademik tartışma modeli adında (accountable talk) bir model ortaya konulmuştur. Bu bağlamda, araştırmada akademik tartışma modelinin ortaokul 8. sınıf öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerine etkisinin olup olmadığını tespit etmek amaçlanmıştır. Araştırma, nicel araştırma desenlerinden ön-test ve son-test kontrol gruplu yarı-deneysel desenle tasarlanmıştır. Araştırmanın uygulama kısmı Van ili Tuşba ilçesine bağlı Hasan Ali Yücel Ortaokulunda yapılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, yansız atama yoluyla seçilen ve bir deney (N=21) bir de kontrol (N=19) grubundan oluşan toplam 40 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Giancarlo ve Facione tarafından geliştirilen ve Özdemir tarafından Türkçeye uyarlanan “Kaliforniya Zihinsel Güdülenme Ölçeği (Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği)” kullanılmıştır. Verilerinin analizinde, “SPSS 20” istatistik paket programına başvurularak gruplar arasındaki farkı anlamak için ilişkisiz t-testi; grupların kendi içindeki farkı anlamak için ilişkili t-testi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, akademik tartışma modelinin uygulandığı deney grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinde, mevcut programla ders işleyen kontrol grubu öğrencilerine göre önemli bir artış olduğu ve anlamlı bir farklılığın olduğu tespit edilmiştir.