Okul yöneticilerinin motivasyonunu etkileyen faktörler

Abstract

Mevcut araştırmada okul yöneticilerinin motivasyonlarını etkileyen olumlu/olumsuz faktörleri ve motivasyonlarının artırılmasına yönelik önerilerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden fenomenoloji deseniyle tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu Gaziantep ve Kocaeli illeri merkez ilçelerinde görev yapan Millî Eğitim Bakanlığına bağlı resmi okullarda görev yapan, maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemine göre belirlenen, 24 okul yöneticisinden oluşmaktadır. Katılımcı çeşitliliği cinsiyet, yaş, branş, öğrenim durumu, okul kademesi, kıdem gibi kişisel özellikler ile sağlanmıştır. Araştırma verileri araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesi içerik analizi yöntemiyle yapılmıştır. Araştırma sonucunda okul yöneticilerinin motivasyonlarını olumlu ve olumsuz etkileyen faktörler, “bireysel, çalışma arkadaşlarıyla ilgili, öğrencilerle ilgili, velilerle ilgili ve diğer faktörler” olmak üzere farklı temalar şeklinde belirlenmiştir. Motivasyonu artırmaya yönelik önerileri ise “bireysel, okulla ilgili, bürokratik, üst yönetimle ilgili, mesleki ve velilerle ilgili” olmak üzere altı alt temada gruplandırılmıştır. Okul yöneticileri motivasyonu artırmak için sosyal etkinliklere katılım, maddi teşvikler, tükenmişlik, stres vb. durumlar açısından destek verilmesi, ayrıca okulların maddi, fiziki ve donanımsal ihtiyaçlarının giderilmesi gerektiği ile ilgili önerilerde bulunulmuştur. Ayrıca evrak işlerinin azaltılması, yetkilerin genişletilmesi, olumlu dönütler, adil-hakkaniyetli davranış, mesleki itibarın arttırılmasına yönelik çalışmalar, dezavantajlı bölgelerde çalışmaya teşvik etme, vb., öneriler okul yöneticileri tarafından ifade edilmiştir. Okul yöneticilerinin motivasyonunu artırmaya yönelik çalışmaların politika yapıcılar ve uygulayıcılar tarafından dikkate alınması ve geliştirici çalışmaların yapılması eğitimin kalitesini artırabilir.