Abstract
Günümüzden yaklaşık 6500 yıl önce ilk olarak Kafkasya’nın güneyinde ve daha sonra göç ve kültürel etkileşim yoluyla Toros, Kafkas ve Zagros dağ sıralarının yaylalarından Levant kıyılarına kadar çok geniş bir yayılıma sahip olan Kura Aras Kültürü Yakındoğu Arkeolojisinde özellikli bir yere sahiptir. Bu kültürün taşıyıcısı halklar çamur-dal örgü ve kerpiçten yapılmış yuvarlak, kare ve dikdörtgen planlı evleri; antropomorfik ve zoomorfik sabit ve taşınabilir ocakları, kilden insan hayvan figürinleri, standartlaşmış kemik, obsidyen ve taş aletleri, sınırlı sayıdaki metal objeleri, hiçbir statü göstergesi içermeyen standart nitelikteki mezarları ve kendine özgü özellikler taşıyan çanak çömlek gelenekleri ile tanınmaktadırlar. Kura-Aras Kültürünün ortak kültürel kimliğini temsil eden bu unsurlar içerisinde kuşkusuz kültürün seramik geleneği ve bezeme repertuvarı önemli bir yere sahiptir. Kültüre dair birçok hikâyenin baş rol oyuncusu bu seramiklerdir. Ev tipi bir organizasyon ile üretilen bu seramikler el ile şekillendirilmiş ve kırmızı-siyah renk kontrastına sahiptir. Yüzeylerinde bazen çeşitli geometrik şekiller ve figüratif tasarımlar barındıran bu seramikler bölgesel unsurlarla zenginleşen bir bezeme repertuvarına sahiptir. Bu bezeme repertuvarları birçok bakımdan bölgesel nitelik taşımanın yanında kültürün temsilcisi halkların beğeni ve estetik yönlerini de yansıtmaktadır. Bu makale Erzurum Yöresi Kura-Aras seramik bezeme repertuvarı içerisinde bölgesel ve özel bir motif olduğunu düşündüğümüz spiral motifin bölgesel ölçekte bir dizi gözlemlerini içermektedir.
Published Version
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call