Examination of Gazi University B1 level textbook listening department in teaching Turkish as a foreign language

Abstract

Günümüzde Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi önem kazanan bir alandır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde dört temel dil becerisi vardır. Dinleme diğer becerilere göre ayrı bir önem arz etmektedir. Çünkü dinleme, anne karnında işitilen seslerin anlam kazanmasıyla başlayan ilk dil becerisidir. Dinleme, doğal olarak gelişir ve diğer becerilerinin gelişmesinde önemli rol oynar. Dinleme becerisi düşünme becerisini destekleyen, bir süreç sonunda kendini geliştirebilen bir beceri alanı olarak kabul edilmelidir. Bu çalışmanın temel amacı yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan Gazi Üniversitesi B1 seviyesi ders kitabındaki dinleme metinlerinin öğrenci seviyesine uygunluğunun incelenmesidir. Çalışmada doküman incelemesi yöntemine başvurulmuştur. Bu bağlamda Gazi Üniversitesi B1 seviyesi ders kitabındaki dinleme metinleri Diller İçin Avrupa Ortak Başvuru Metninde yer alan kriterlere göre incelenmiştir. İncelenen noktalar şunlardır; içerik, soru tipi, dil bilgisi, kelimelerin seviyeye uygunluğu, hız ve anlaşılırlık, görsel kullanımı, dinlemenin varsa kültür aktarım boyutu. Araştırma sonucunda, dinleme ses kayıtlarının Gazi Üniversitesi Yabancılara Türkçe Öğretimi B1 Seviyesi Ders Kitabındaki dinleme etkinliklerinde dinleme öncesi ve dinleme sonrası etkinliklere yer verilmemiştir. Dinleme öncesi etkinliklere yer verilmesinin öğrencide farklı dinleme özelliklerinin gelişmesine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Gazi Üniversitesi ders kitabındaki okuma metinleri ve dinleme metinleri arasında içerik bağlamında bir ilişki yoktur. Bu durumun dinleme becerisinde anlama ve anlamlandırmayı desteklemediği düşünülmektedir. Dil becerileri birbirinden farklıdır. Ancak birbirini destekler. Dil öğretimi kitaplarında da birbirini destekler etkinliklere yer verilmesi önerilmektedir.