Diplomacy language and translation

Abstract

Farklı toplumlar arasında ilişki kurmaya yarayan diplomasi, Devletlerin dış politika araçlardan biri olarak tanımlanır. Eski ve yeni olmak üzere, ad hoc, sürekli, gizli, kapalı, açık vb. pek çok türü vardır. Günümüzde diplomasi diplomatlar aracılığıyla yürütülür. Diplomasi dili biçimsel bir dildir, belli kalıpları vardır. Siyaset dilinin bir parçasıdır. Diplomasi dili uzmanlık dili; teknik terim ve ifadeler; müzakere dili olmak üzere üçe ayrılır. Yazılı ve sözlü pek çok metin türü bulunur. Diplomasi ikna etme sanatı olduğu için dilin çağrı işlevine başvurur. Diplomasi dilinde eğretileme, düzdeğişmece, kapsamlayış, dolaylama, benzetme, arıksayış, örtmece, kişileştirme, üçlü dizem vb. söz sanatlarına rastlanır. Bu çalışmanın amacını, diplomasi dilinin biçimsel, anlamsal ve kültürel özelliklerini incelemek, diplomasi çevirisinde karşılaşılan sorunları ve çeviri stratejilerini belirlemek oluşturmaktadır. Çalışmanın yöntemi betimsel bir nitelik taşımaktadır. Bu bağlamda, T. C. Dışişleri Bakanlığı’nın basın bildirilerinden alınan metinler erek dilde çevirmen kararları doğrultusunda incelenmiştir. İnceleme metinleri “saldırı, kaza, vefat bağlamında yazılan taziye mektuplarıyla ateşkes çağrı mektubunu” içermektedir. Buna göre, diplomasi çevirisinde dilsel, kültürel, metinsel, ortam ve çevirmen açısından pek çok zorluk olduğu gözlemlenmiştir. Diplomatik metinlerin çevirisinde işlevsel çeviri yaklaşım benimsenip erek dil ve kültür odaklı çeviri yapılması, çevirmenin metin dili ve geleneklerine hâkim olarak diplomasinin her alanında çeviri yapabilme yeteneğine sahip olması beklenmektedir.