Abstract

The aim of the article is to present contemporary Belarusian dialects in south-eastern Lithuania (in the Vilnius region), which have been the subject of linguistic research but not comprehensive. The basis of the analysis is mainly the author’s own materials, materials taped by other dialectologists and dictionary entitled Слоўнік беларускіх гаворак паўночна-заходняй Беларусі і яе пагранічча. The structure of these Belarusian dialects (selected features in phonetics, morphology, syntax, vocabulary and phraseology) as well as the sociolinguistic aspect of their use in a multilingual environment are demonstrated in this article.
 The analysis of the collected material shows that the structure of Belarusian dialects in the study area is well-preserved. Belarusian dialectologists regard the Belarusian dialect in Vilnius Region as a south-western dialect, which should be described in detail. In the statement of interlocutors, one can note the phonetic, morphological and syntactic features typical for: the south-western dialect, the Central Belarusian subdialects, the Grodno-Baranavichy group of the south-western dialect and the two so-called dialectal zones: western and north-western. Local Belarusian dialects have been influenced by Baltic and Polish for hundreds of years and we can notice numerous borrowings from these and their dialects.

Highlights

  • Prezentowany artykuł jest kolejnym z cyklu, traktujących o współczesnych gwarach białoruskich na Litwie

  • Dość częste występowanie końcówki -ć czasu teraźniejszego i przyszłego czasowników I koniugacji w 3 os. lp., typu: znájeć, jédzieć: Jak padježdžájeć aŭtóbus i výjduć bielarúsy [M 1955 Świrany], Na čárku tarkújeć, várać, kap žyvót abmanúć [M 1935 Pietruliszki]

  • Mirosław Jankowiak, humanitarinių mokslų daktaras, Čekijos Respublikos Mokslų akademijos Slavistikos instituto mokslo darbuotojas

Read more

Summary

Wprowadzenie

Prezentowany artykuł jest kolejnym z cyklu, traktujących o współczesnych gwarach białoruskich na Litwie. W poprzednich tekstach przybliżone zostały gwary w rej. Święciańskim i ignalińskim, solecznickim oraz orańskim [Jankowiak 2016a; 2018b; 2020]. W niniejszej publikacji opisane zostaną gwary białoruskie rej. Warto natomiast wspomnieć kilka wybranych publikacji, jak teksty Joachima Karskiego [Карский 1962], Fiodara Klimczuka oraz Eleny Grinaveckienė [np. Południowo-zachodniego, z kolei zgodnie ze współczesnym podziałem stanowią głównie przedłużenie gwar środkowobiałoruskich, które wykazują. Współczesne gwary białoruskie na Litwie (rejon wileński) szereg cech typowych dla dial. Południowo-zachodniego, północno-wschodniego i kilka charakterystycznych tylko dla tychże gwar [ЛГ 1969, Карта No 75; Barszczewska, Jankowiak 2012, 230]. W porównaniu z innymi ugrupowaniami narzeczy białoruskich obszaru Litwy będą się odróżniały przede wszystkim od gwar rej. Ignalińskiego i święciańskiego, a w stosunku do gwar rej. Wileńskiego niewiele będzie się różniła od języka mieszkańców opisanego we wcześniejszym artykule rej. Z kolei mowa osób białoruskojęzycznych rej. wileńskiego niewiele będzie się różniła od języka mieszkańców opisanego we wcześniejszym artykule rej. solecznickiego

Sytuacja socjolingwistyczna w rejonie wileńskim
Wybrane cechy fonetyczne
Wybrane cechy morfologiczne
Wybrane cechy składniowe
Leksyka2
Polonizmy
Bałtyzmy
Rusycyzmy
Elementy frazeologii
Podsumowanie
Full Text
Published version (Free)

Talk to us

Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have

Schedule a call