ارزیابی اقتصادی ارقام اصلاح شده گندم نان آبی با منشا ملی و بینالمللی و تأثیر آن بر انتقال تابع عرضه

Abstract

به طور کلی هدف از انجام برنامه‏های اصلاح نباتات در تحقیقات کشاورزی، بهبود ژنتیکی، بهره‏‏وری و پایداری تولیدات کشاورزی و امنیت غذایی در کشور است. اهداف پژوهش حاضر، تعیین میزان انتقال تابع عرضه ارقام و میزان تأثیر برنامه اصلاح ارقام در کاهش هزینه تولید محصول، تعیین بازدهی اقتصادی برنامه اصلاح ارقام گندم نان آبی (Triticum aestivum L.) معرفی شده با منشا ملی و بین‏المللی می‏باشد. ارقام مورد مطالعه شامل 23 رقم گندم نان آبی معرفی شده طی سال‌های 89-1380در مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر و نهال و بخش اصلاح بذر مراکز تحقیقات کشاورزی استان ها بوده است. روش انجام این تحقیق، استفاده از روش‏های Ex-post و Ex-ante بوده و معیارهای سنجش این رویکردها شامل بررسی میزان انتقال تابع عرضه ارقام مورد مطالعه با احتساب میزان کاهش هزینه ناشی از برنامه اصلاحی، تحلیل فایده به هزینه و نرخ بازده داخلی تولید ارقام می‏باشد. طبق نتایح به دست آمده، میزان کاهش هزینه ناشی از برنامه اصلاحی گندم نان برای هر کیلو محصول برای ارقام معرفی شده طی سال‏های 89-1380 به طور میانگین 8/109 ریال و میانگین انتقال منحنی عرضه رقم ناشی از برنامه اصلاحی برای ارقام گندم نان معرفی شده طی همین سال 31/5 درصد برآورد شد. میانگین ارزش کنونی درآمد خالص معرفی ارقام گندم نان آبی معرفی شده در سال‏های مورد مطالعه مثبت و 5/4463 میلیارد ریال محاسبه گردید، که نشانگر اقتصادی بودن انجام برنامه اصلاحی گندم نان و معرفی ارقام اصلاح شده می‏باشد.