Znane i nieznane. Źródła ikonograficzne związane z uroczystościami ku czci Napoleona organizowanymi przez Polaków w dobie Księstwa Warszawskiego

Abstract

Epoka napoleońska, choć owiana legendą, nie pozostawiła po sobie nazbyt bogatej współczesnej dokumentacji ikonograficznej. Z rzadka tylko mamy do czynienia z nowymi, dotąd niepublikowanymi, źródłami. Do takich niewątpliwie należy obraz przedstawiający „Uroczystość NAPOLEONA WIELKIEGO Wskrześcy Polaków Dnia 13 (sic!) Sierpnia 1812 R[ok]u pod przewodnictwem JW Stanisława Wodzickiego Prefekta”. Reprodukcja tego dzieła niedawno opublikowana została na stronie internetowej PAUart. Wedle wszelkiego prawdopodobieństwa chodzi tu o pracę Michała Stachowicza. Można przypuszczać, że powstała ona na zamówienie publiczne. Miała zapewne upamiętniać deklarację, jaką w sprawie odbudowy Królestwa Polskiego złożył Napoleon w Wilnie 11 lipca 1812 r. Trudno dziś rozstrzygnąć, czy obraz ten miał stanowić wzór do niezrealizowanej ryciny, czy też jako dzieło malarskie upamiętniać, w którymś z obiektów publicznych wiekopomny moment. W tym ostatnim przypadku należałoby ją traktować jako krakowski odpowiednik (choć skromniejszy w formie) warszawskiego projektu ulokowania w Sali Senatu Zamku Królewskiego tablicy-pomnika Napoleona. Na nim też miała zostać umieszczona inskrypcja zawierająca wyjątek ze wspomnianej deklaracji złożonej przez cesarza w Wilnie. Krach kampanii 1812 r. spowodował, że Polacy o podobnych upamiętnieniach zaczęli myśleć od nowa, tyle że w odniesieniu do cara Aleksandra I. Historia kołem się toczy.