Yerliler ve Suriyeli Sığınmacılarda Kültürlerarası İletişim Engelleri, Gruplararası Statü Algısı, Kültürleşme Tutumunun Sosyokültürel Uyuma Etkisi

Abstract

Bu çalışmada yerlilerin ve Suriyeli sığınmacıların bir arada yaşarken kültürlerarası iletişimlerine engel olan etnik merkezcilik ve kültürlerarası iletişim kaygılarının; gruplar arası ilişkilerde bir gösterge olan birbirlerinin statülerini nasıl algıladıklarının ve kültürleşme tutumlarının her iki grubun da sosyokültürel uyumlarına etkisi analiz edilmiştir. Bununla birlikte demografik değişkenlerin sosyokültürel uyuma etkisi de incelenmiştir. Tabakalı rastlantısal örneklem tekniği ile Suriyeli sığınmacıların en yoğun yaşadığı beş il olan İstanbul, Gaziantep, Şanlıurfa, Hatay ve Adana illerinde yerliler ve Suriyeli sığınmacılardan toplamda 780 kişiyle yüz yüze görüşülerek anket uygulanmıştır. Veriler SPSS ve AMOS programlarında analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda Suriyeli sığınmacılarda sosyokültürel uyum, entegrasyon, kültürleşme tutumu ayrışma yüksekken, yerlilerde kültürlerarası iletişim kaygısı, etnik merkezcilik, sosyal statü algısı ve kültürleşme tutumu marjinalleşme yüksek çıkmıştır. Sosyal uyumu yerlilerde kültürlerarası iletişim kaygısı, Türkiye’deki Suriyeli sığınmacıların sosyal statülerinin nasıl algılandığı ve ayrışma etkilemektedir. Yine yerlilerde demografik değişkenlerin sosyal uyuma etkisi bulunmamaktadır. Suriyeli sığınmacılarda ise cinsiyet, yaş, vatandaşlık durumu ve kültürleşme tutumu entegrasyon alt boyutunun sosyal uyumda belirleyici olduğu sonucu elde edilmiştir. Bu çalışma yerliler ve Suriyeli sığınmacılardan oluşan her iki gurubun sosyokültürel uyumlarına etki eden değişkenlerin karşılaştırmalı olarak incelenmesi açısından önemlidir.