Türkiye’de Hayvan Hakları Mücadelesi Yürüten Sivil Toplum Örgütlerinin Instagram Kullanımları: Haçiko, Haykod Ve Haytap Örneği

Abstract

Hayvan hakları son yılların dikkat çeken toplumsal meselelerinden bir tanesidir. Tıpkı insan hakları gibi hayvan haklarının da gözetilmesine yönelik belirgin bir akademik literatür oluşmuştur. Hayvan haklarını merkezine alan pek çok sivil toplum örgütü hem dünyada hem de Türkiye’de etkin olmaya başlamıştır. Özellikle yeni iletişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaşması ve yurttaşların bu platformlara aktif katılımı ile birlikte örgütler geniş kamulara ulaşmak için bu mecralara yönelmiştir. Örgütler, bu mecralarda kamusal farkındalık yaratmak, bir yasal düzenlemenin uygulanmasını ya da düzenlenmesini sağlamak, toplumun dikkatini hayvanlarla ilgili meselelere çekmek, maddi destek elde etmek, aktivist faaliyetlere insanları eklemlemek gibi amaçlarla sosyal medya ortamlarına yönelmektedirler. Bu çalışmada hayvan hakları için çaba sarf eden üç örgütün (HAÇİKO, HAYKOD ve HAYTAP) bir sosyal medya uygulaması olarak Instagram kullanım pratikleri nicel ve nitel içerik analizi ile ortaya konulmuştur. Çalışmada hayvan hakları konusunda Türkiye’de pek çok yasal eksikliklerin bulunduğu, kamu otoritelerinin görev ve sorumluluklarını yerine getiremedikleri tespit edilmiştir. Örgütlerin Instagram kullanımında benzerlikler olduğu gibi farklılaşmaların da bulunduğu ortaya konulmuştur. HAYTAP’ın bu mecrayı diğer örgütlere göre daha yoğun ve aktif bir şekilde kullandığı, kurumsal iş birliği çalışmalarının ön planda olduğu, HAÇİKO’nun aktivist faaliyetlere daveti daha çok önemsendiği, HAYKOD’un ise bu mecrayı kaynak artırma aracı olarak gördüğü tespit edilmiştir.