Urbanity Consciousness in Primary School Textbook

Abstract

2050’li yıllara gelindiğinde kente yaşayanların oranın %68 olacağı tahmin edilmekte ve kente yaşayan insanlarda kentlilik bilincinin oluşması daha da elzem hale gelmektedir. Kentlilik bilincinin oluşturulması için en önemli araç ise eğitimdir. Bu bağlamda araştırmanın problemi “kentlilik bilincinin oluşturulmasında ilkokul ders kitaplarının rolün nedir?” şeklinde belirlenmiştir. Araştırmanın amacı, kentlilik bilincinin ilkokul kitaplarında hangi boyutlarla yer aldığının belirlenmesi ve ilkokul kitaplarının, çocukların kentlilik bilincine yönelik algılarına ne ölçüde etki ettiğini değerlendirmektir. Çalışmanın kapsamına Millî Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanmış ilkokul, ortaokul ve lise düzeyindeki tüm ders kitapları girmektedir. Ancak, araştırma zaman kısıtı nedeniyle ilkokul düzeyindeki Türkçe, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler derslerinin kitaplarıyla sınırlandırılmıştır. Ayrıca bulguları desteklemek amacıyla ilkokul düzeyinde olan 20 kişi ile görüşme sağlanmıştır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden örnek olay araştırması şeklinde tasarlanmıştır. Veriler doküman incelemesi ve görüşme yöntemleriyle toplanmıştır. 7 tema/kategori ve 16 kod/kavram altında organize edilen veriler içerik analizi tekniğiyle çözümlenmiştir. Analizlerde, MAXQDA Analytics Pro 20 (20.2.2 demo sürümü) kullanılmıştır. Sonuç olarak ders kitaplarında çevre bilinci, ortak yaşama bilincinin oluşması ve kültürel ve tarihsel değerlerin farkındalığı konularına daha çok ağrılık verildiği görülmüştür. Katılımcılar ise kamusal alan, çevre bilinci ve kültürel ve tarihsel değerlerin farkındalığı konularına daha çok ağırlık vermiştir.