TÜRKİYE KATILIM BANKALARININ AAOIFI STANDARTLARINA ADAPTASYONUNDA KARŞILAŞILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Abstract

Türkiye’de katılım finans sisteminin önemli bir bileşeni olan katılım bankaları, İslami finans ilkelerine dayalı olarak faaliyet gösteren kurumlar olarak tanımlanmaktadır. Bu bankaların geleneksel bankalardan ayrılan en temel özellikleri, reel işlemlere dayanması (dayanak varlık), faizli işlemleri içermemesi ve kar-zarar paylaşımını esas almasıdır. Bu nedenle katılım bankacılığında başta muhasebe ilkeleri olmak üzere kurumsal yönetişim, denetim ve etik ilkeler gibi alanlar konvansiyonel bankalardan farklılaşmaktadır. Bu çalışmanın amacı Türkiye’deki katılım bankalarının iş ve işlemlerde takip ettiği yöntem ve esasların muhasebe, yönetişim, denetim ve etik ilkeler çerçevesinde uluslararası İslami finans kuruluşları tarafından yayınlanan standartlara adaptasyonunu incelemek, karşılaşılan sorunları belirlemek ve bu bağlamda sektör oyuncularına yönelik bir yol haritası belirlemek için öneriler sunmaktır. Bu bağlamda uluslararası İslami finans endüstrisi için yayınlanan AAOIFI standartları, uluslararası İslami finans sektöründe kabul görmüş ve birçok ülkede uygulanması zorunlu hale gelmiş önemli bir referans kaynağıdır. Buradan hareketle bu standartların Türkiye’deki katılım bankalarının hem ulusal hem de uluslararası düzeyde sektörel rekabet gücünü artırmak için önemli görülmektedir. Bu yönüyle Türkiye’deki katılım bankalarının AAOFI standartlarının adaptasyon sürecinde; hukuki ve düzenleyici altyapı, finansal ürün ve hizmetlerin yetersizliği, personel eğitimi ve bilinçlendirme, finansal raporlama standartlarının uyumlaştırılması, denetim ve iç kontrol süreçleri, etik ve kurumsal yönetim ilkelerinin uygulanması, uluslararası ilişkiler ve iş birliği, süreç, zaman ve adaptasyon gibi sorunlarla karşılaştığı ilgili literatür analizinden elde edilen sonuçlardır. Bu sorunları değerlendirip ilgili sorunlar çerçevesinde çözüm önerileri sunmak ve bu çözüm önerileriyle adaptasyon sürecinin daha nitelikli bir çerçeveye taşımak bu çalışmanın hedeflerindendir.