TEKNOLOJİK ÇÖZÜMLERDE YERLİ VE MİLLİ SÖYLEMİ ÜZERİNDEN BİR ANALİZ

Abstract

Öz: Sanayide yerli-milli tartışması yaşanırken yabancı sermaye ile sanayii kurmaya çalışanlar “yerli savunma sanayii”, bunun mümkün olmadığını iddia edenler ise “milli savunma sanayii” kavramlarını savunurlardı. Son zamanlarda bu kavramların yeni bir sürümü “yerli ve milli” olarak ortaya çıkmıştır. Aynı zamanda hem yerli hem de milli olma özelliği taşıyan ürünler için, daha çok pazarlama sloganı olarak kullanıldığı söylenebilir. Bu hususta bir şirketin yabancılar tarafından satın alınmasının ne zaman ulusal güvenlik tehdidi oluşturabileceği ve liberal ekonomilerde şirket satın almalarının durdurulmasının nasıl mümkün olup olmadığını ciddi bir şekilde değerlendirmek amaçlanmaktadır. Literatür taramasın dayanan sorunları betimleyici ve sorun çözücü bir nitel yaklaşım uygulanmıştır. Bu çalışmada teorik, kavramsal ve düzenleme boyutlarıyla konunun değerlendirmesi yapılmaktadır. Yerli ve milli diye kamu kaynaklarıyla desteklen bir firma daha sonra yabancı sermaye tarafına el değiştirirse kamu kaynakları israf edilmiş mi olur? gibi sorular cevaplanabilmiştir. Ayrıca, tedarikçiler arasındaki rekabet yüksek ve değiştirme maliyetleri düşük olduğunda, hedef şirketin sağladığı mal ve hizmetler ne kadar önemli olursa olsun, önerilen bir alımın engellenmesi için gerçek bir ulusal güvenlik gerekçesinin dikkate alınması gerektiği tespit edilmiştir. Yerli ve milli yaklaşımların temel riskleri ve faydaları tespit edilmekle birlikte Türkiye şartlarında uygulanabilecek makul önlemler geliştirilecek maddeler halinde önerilmiştir. Yerli ve milli ürün ve firmalarla ilgili Türkiye özelinde yeterli olmayan araştırmalara öncü bir çalışma yapılmıştır.