Sosyal Sermayenin Vergi Uyumuna Etkisi: Çanakkale İli Örneği

Abstract

Listen

Translate article

Sosyal sermaye, ekonomik gelişme ve kalkınmanın ön koşulu olarak kabul edilen ayrıca vergi uyumunun sağlanması için de üretilmesi gereken bir sermaye türüdür. Sosyal sermayenin unsurları arasında yer alan güven, sosyal ağlar ve sosyal normlar toplumsal işbirliğinin oluşturulmasında önemli argümanlardır. Toplumsal işbirliğinin en önemli göstergelerinden biri de vergi uyumudur. Ayrıca vergi uyumu unsurları arasında yer alan vergi adaleti, vergi bilinci ve vergi harcamaları vergi uyumunun sağlanmasında etkin rol üstlenen diğer bileşenlerdir. Çalışma ile amaçlanan sosyal sermaye ve vergi uyumu unsurları arasında yer alan vergi adaleti, vergi bilinci ve vergi harcamalarının vergi uyumu üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Çalışmada vergi yükünü en fazla hisseden mükellef grubuna ulaşmak amaçlanmış, bu nedenle gelir vergisi kapsamında yer alan ticari kazanç ve serbest meslek kazancı elde eden mükellefler örneklem olarak belirlenmiştir. Çanakkale merkez ilçede ikamet eden 446 mükellef ile anket yapılarak analizler için gereken veriler elde edilmiş, Faktör Analizlerinin ardından Yapısal Eşitlik Modeli kurulmuştur. Veri analizlerinde IBM SPSS 27 ile SmartPLS hazır yazılımları kullanılmıştır. Model sonucunda genelleştirilmiş güvenin vergi uyumu üzerinde etkili olmadığı ancak stratejik güven, kurumsal güven ve sosyal normların vergi uyumunu artırdığı belirlenmiştir. Vergi adaleti ve vergi bilinci, vergi uyumunu artırırken vergi harcamalarının vergi uyumunu olumsuz etkilediği elde edilen diğer bulgulardır.