Samsun İli Merkez İlçelerinin Yerleşim Dinamiklerinin Google Earth Engine ile İncelenmesi (1980-2030)

Abstract

Şehirlerin gelişim dinamikleri, kentleşme süreçlerinin anlaşılması ve gelecekteki planlamalar için kritik öneme sahiptir. Samsun ili, Karadeniz Bölgesi'nde stratejik bir konuma sahip olması nedeniyle bu araştırmada örnek olarak seçilmiştir. Bu çalışma, Samsun ilinin merkez ilçeleri olan Canik, Atakum, İlkadım ve Tekkeköy'ün 1980-2030 yılları arasındaki yerleşim dinamiklerini incelemektedir. Araştırmanın temel amacı, bu ilçelerin yerleşim alanlarının nasıl ve ne şekilde genişlediğini ve bu genişlemenin gelecekte nasıl devam edeceğini anlamaktır. Çalışmada, Google Earth Engine platformu kullanılarak GHSL: Global Built-up Surface verileri ile alansal hesaplamalar yapılmış ve araştırma sahasının mekânsal dağılımı analiz edilmiştir. Çalışmanın araştırma sorusu, "1980 ve 2030 yılları arasında Samsun ili merkez ilçeleri olan Canik, Atakum, İlkadım ve Tekkeköy'ün yerleşim alanlarındaki genişleme dinamikleri nelerdir ve 2030 yılına yönelik yerleşim projeksiyonları nasıl şekillenecektir?" şeklinde belirlenmiştir. Yöntem olarak, regresyon analizi kullanılarak yerleşim alanlarının yıllara göre değişimi incelenmiş ve mekânsal dağılım haritaları oluşturulmuştur. Analizler, 1980, 1990, 2000, 2010, 2020 ve 2030 yıllarını kapsayacak şekilde yapılmıştır. Bulgular, Samsun'un merkez ilçelerinde yerleşim alanlarının düzenli bir şekilde genişlediğini ve bu genişlemenin özellikle kıyı şeritlerinde yoğunlaştığını göstermektedir. Ayrıca, 2030 yılına yönelik yapılan projeksiyonlar, bu genişlemenin devam edeceğini ve yerleşim alanlarının daha da artacağını öngörmektedir. Sonuç olarak, bu çalışma, Samsun'un merkez ilçelerindeki yerleşim dinamiklerinin zaman içinde nasıl değiştiğini ve gelecekte nasıl şekilleneceğini ortaya koymakta ve şehir planlama süreçleri için önemli veriler sunmaktadır. Çalışmanın bulguları, kentsel planlamada stratejik kararlar alırken dikkate alınması gereken önemli ipuçları sunmaktadır.