Abstract
The institution of president as a head of state has been a permanent feature in the countries of Central, Eastern and Southern Europe for more than twenty years. This fact does not mean that the institution of a head of state has become static and non-evolving. On the contrary, it has changed substantially. These changes are particularly visible in countries that have gone through system change. During the restitution of presidency the expectation of the society and the political class towards the head of state varied and were accompanied by serious political and law problems. One of most important of them was the method of presidential election. Most of the states analyzed have decided to introduce direct presidential elections to stress the democratic nature of that institution. That decision was coherent with the expectations of the societies. The other method of presidential elections, that is indirect elections, was introduced in the Czech Republic and Hungary, and from the beginning it has been considered satisfying, particularly by the politicians. What is more important, particularly in all the analyzed countries of Central, Eastern and Southern Europe which introduced indirect presidential elections, that method is still evolving. The aim of that evolution is enhancement of the method, and enhancement accompanies the process of evolution and modernization of the institution of head of state.
Highlights
Zasadnicza różnica dotycząca sposobu elekcji głowy państwa sprowadza się do dokonania przez ustrojodawcę wyboru między bezpośrednim a pośrednim trybem wyborów
Uziębły literalne brzmienie stosownych przepisów ustawy zasadniczej przemawia za drugim rozwiązaniem, gdyż przepisy te stanowią, „że prezydent może być wybrany ponownie tylko jeden raz, wiceprezydent zaś kończący kadencję prezydenta nie został wybrany na ten urząd, lecz objął go w szczególnej sytuacji polityczno-prawnej”[33]
Można zaryzykować stwierdzenie, iż przyjęcie pośredniego trybu wyłaniania prezydenta było rozwiązaniami konstytucyjnymi nie tylko dowodem inspirowania się twórców słowackiej ustawy zasadniczej sprawdzonymi w realiach wspólnego państwa Czechów i Słowaków, ale także, a może przede wszystkim, korzystną – z politycznego punktu widzenia – koncepcją, mającą zapewnić w przyszłości V
Summary
Zgodnie z prawem wyborczym wybranych państw europejskich, w których przyjęto bezpośredni sposób wyłaniania głowy państwa, prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych, w głosowaniu bezpośrednim, równym i tajnym. Niewątpliwie tak w przypadku propozycji złożonych przez Platformę Obywatelską, jak i przez Prawo i Sprawiedliwość należy uznać, iż w mniejszym lub większym stopniu ich celem jest eliminowanie części potencjalnych kandydatów zamierzających ubiegać się o najwyższy urząd w państwie. Zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi za wybranego w turze pierwszej uznaje się tego z kandydatów, który uzyskał bezwzględną większość głosów, przy czym w przypadku Republiki Bułgarii frekwencja wyborcza musi przekroczyć 50% wszystkich uprawnionych do głosowania. Dość powszechnie stosowanym rozwiązaniem w tej materii stało się przyjmowanie w konstytucjach analizowanych państw przepisów, których treść stanowi, iż urząd głowy państwa może być sprawowany przez 5 lat. Uziębły literalne brzmienie stosownych przepisów ustawy zasadniczej przemawia za drugim rozwiązaniem, gdyż przepisy te stanowią, „że prezydent może być wybrany ponownie tylko jeden raz, wiceprezydent zaś kończący kadencję prezydenta nie został wybrany na ten urząd, lecz objął go w szczególnej sytuacji polityczno-prawnej”[33]
Sign-in/Register to view highlights & summary Sign-in/Register to access full text options 
Free) 
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a call
