Reklama produktu leczniczego w aptece prowadzonej przez farmaceutę

Abstract

Przedmiot badań. Niniejszy artykuł ma na celu analizę prawnych uwarunkowań prowadzenia reklamy produktów leczniczych w aptekach w ujęciu ustawowego zakazu prowadzenia przez farmaceutę reklamy produktów leczniczych skierowanej do wiadomości publicznej. Wskazana tematyka ma szczególne znaczenie w kontekście rynku aptek oraz ochrony zasad rynkowej konkurencyjności z uwzględnieniem zasady równości podejmowania oraz wykonywania działalności gospodarczej. Prowadzenie apteki łączy w sobie dwie istotne i zarazem koherentne płaszczyzny, tj. ochronę zdrowia publicznego oraz realizację celów ekonomicznych. Uznając bezsprzecznie pierwszy ze wskazanych celów za nadrzędny, nie sposób nie dostrzec znaczenia sfery gospodarczej dla możliwości jego urzeczywistnienia. Każdą ingerencję w sferę gospodarczą apteki jako przedsiębiorstwa należy tym samym uznać za newralgiczną również dla realizacji celu publicznego. W tym kontekście należy zadać pytanie, czy obowiązujący na mocy art. 29 ustawy o zawodzie farmaceuty zakaz prowadzenia przez farmaceutów reklamy produktów leczniczych skierowanej do wiadomości publicznej, postrzegany w kontekście reklam realizowanych w lokalu apteki prowadzonej przez farmaceutę, może być uznany za nieuzasadnioną ingerencję ustawodawcy w przestrzeń działalności aptek. Mając powyższe na względzie przedmiotem analizy uczyniono: (i) wybrane prawne podstawy prowadzenia reklamy produktów leczniczych w aptekach, (ii) zakaz prowadzenia przez farmaceutę reklamy produktów leczniczych skierowanej do wiadomości publicznej oraz (iii) podstawy i zakres odpowiedzialności prawnej farmaceuty w przypadku naruszenia powyższego zakazu. Cel badań. Celem artykułu jest próba zidentyfikowania określonych problemów w sferze interpretacji oraz stosowania prawa, a także sfomułowania ewentualnych wniosków de lege ferenda. Materiały i metody. W artykule zastosowano metodę formalno-dogmatyczną z uwzględnieniem kierunków wykładni prawa wynikających z: (i) orzecznictwa sądów administracyjnych oraz (ii) doktryny prawa. Wyniki i wnioski. Jakiekolwiek przejawy ograniczenia zasady wolności działalności gospodarczej powinny być bowiem dokonywane ze szczególną uważnością oraz bezwzględnym uznaniem dla zasady proporcjonalności oraz konstytucyjnych wymogów warunkujących dokonanie tego rodzaju ograniczenia. Ograniczenie to nie powinno w szczególności prowadzić do różnicowania pozycji rynkowej określonych grup przedsiębiorców uprawnionych do realizacji tej samej aktywności gospodarczej. Rozwiązanie takie mogłoby bowiem stanowić przejaw naruszenia zasad konkurencyjności oraz skutkować arbitralnym pogorszeniem pozycji rynkowej jego adresatów.