PLATON’UN THEAİTETOS’UNDA 201A-C’DE MAHKEME ÖRNEĞİNE DAİR BAZI İHTİLAFLAR VE ÇAĞDAŞ EPİSTEMOLOJİYE DAİR İZLERİ ÜZERİNE

Abstract

Theaitetos diyaloğunda bilgi tanımlanırken sorgulanan tanımlardan biri bilginin doğru inanç olup olmadığıdır. Bu tanımın kabul edilemezliği doğruluk ve inancın birlikte bilgi için yeterli olmadığı bir karşı örnek tasarlanarak, mahkeme örneği üzerinden açıklanır. Genel kabule göre bu örnek, doğru inancın bilgi olmadığını göstermesi bakımından yeterlidir. Burnyeat ikna-öğretim, görme-duyma karşıtlıkları temelinde şekillenen pasajın bazı tartışmalara neden olduğuna dikkat çeker ve ileri sürülen karşı örnekte 3 farklı paradoks bulunduğunu iddia eder. Bunlardan özellikle ikincisinin Platon’un bilgiye ilişkin düşüncelerini yorumlamak açısından önemli olduğunu ileri sürer. Bu anlamda çalışmanın birinci amacı söz konusu mahkeme örneğinin nasıl çalıştığını ortaya koyarken Burnyeat’ın ikinci paradoks olarak ileri sürdüğü durumun bir açıklamasını içerecektir. 
 Mahkeme örneğinin yol açtığı tartışmalarla başlangıçta yapılan bilginin neliğine dair araştırmanın ötesine geçilir. Özellikle bu örnekte dikkati çeken ikna-öğretim ve görme-duyma karşıtlıklarının sonuçları çağdaş epistemolojide önemli bir yer tutan tanıklık epistemolojisine dair izler barındırmaktadır. Tanıklığın bilgisinin olup olmaması, resmi ya da doğal tanıklık gibi konular tanıklık epistemolojisi içerisinde incelenir. Bu anlamda çalışmanın diğer amacı, pasajın tanıklık epistemolojisiyle ilişkisine dikkat çekmektir.