Państwowość kazachska: historia i rzeczywistość. Przyczynek do teorii państwa

Dosbol Baigunakov,Gulmira Sabdenova,Joachim Osiński

doi:10.33119/kkessip.2015.1.7

Abstract

The study attempts to present the most important facts related to the history of Kazakhstan. The paper also aims at introducing some theoretical remarks on the genesis and characteristics of states existing in different periods in Central Asia, particularly regarding Kazakh Khanate.

Highlights

Geneza i źródła państwowości kazachskiejOkreślenie istoty i ujęcia państwa, etymologia samego terminu, geneza, charakterystyczne cechy ewolucji państwa, formy i funkcje oraz reżimy polityczne, charakter władzy, normy społeczne i inne aspekty były i są przedmiotem zainteresowania badaczy w wielu państwach[3].
W epoce brązu na terytorium Kazachstanu pojawiły się i istniały związki plemienne.
Od czasów starożytnych terytorium kazachskie było zamieszkiwane przez koczownicze i półkoczownicze plemiona, trudniące się pasterską hodowlą bydła, które już wówczas tworzyły pierwsze organizmy państwowe, a za najstarsze z nich można uznać związki plemienne wczesnych koczowników.

Summary

Geneza i źródła państwowości kazachskiej

Określenie istoty i ujęcia państwa, etymologia samego terminu, geneza, charakterystyczne cechy ewolucji państwa, formy i funkcje oraz reżimy polityczne, charakter władzy, normy społeczne i inne aspekty były i są przedmiotem zainteresowania badaczy w wielu państwach[3]. W epoce brązu na terytorium Kazachstanu pojawiły się i istniały związki plemienne. Od czasów starożytnych terytorium kazachskie było zamieszkiwane przez koczownicze i półkoczownicze plemiona, trudniące się pasterską hodowlą bydła, które już wówczas tworzyły pierwsze organizmy państwowe, a za najstarsze z nich można uznać związki plemienne wczesnych koczowników. Powstały twory państwowe plemion Saków, Wusunów[6], Kangły (Kangcha, Kangju K'ang-Kii), a największym z nich było imperium Hunów. Kazachska nauka historii stoi od dawna na stanowisku, że pierwsze związki państw i państwa, wspominane w starożytnych źródłach pisanych, pojawiły się na terytorium Kazachstanu w epoce wczesnego żelaza. Państwo Kangju było podzielone na 5 części, a na czele każdej z nich stał Mały chan[10]. Źródła archeologiczne i pisane świadczą o tym, że związki terytorialne Wusunów, Kangły i Hunów mimo ich koczowniczego charakteru osiągnęły poziom państwowości. Wraz z Mongołami osiedliły się także plemiona turkijskie (Najmanowie, Kereici, Dżalair i inne), które później stały się częścią społeczności kazachskiej

Ułus Dżocziego i powstanie Chanatu Kazachskiego

Kolonizacja chanatów kazachskich przez Imperium Rosyjskie