Okul Öncesi Dönem Çizgi Filmlerindeki Çevre Temalarının İncelenmesi

Abstract

Araştırmanın amacı, okul öncesi dönem çizgi filmlerindeki çevre temalarının incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Çalışma grubunda bir haftalık TRT Çocuk yayın akışındaki 62 çizgi film incelenmiştir. Çizgi filmler, Çizgi Filmlerdeki Çevre Temalarına Yönelik Kontrol Listesi doğrultusunda ele alınmıştır. Veri analizinde frekans ve yüzde dağılımları hesaplanmıştır. Bulgulara göre 62 çizgi filmin 20’sinde en az bir çevre teması yer almakta iken 42 bölümde çevre temasına rastlanılmamıştır. Bu bağlamda, çizgi filmler içinde çevre temalı olanların oranının düşük olduğu söylenebilir. Ayrıca çalışma grubundaki çizgi filmlerin çoğunluğunda çevre teması yer almadığı ifade edilebilir. Çevre teması yer alan 20 çizgi filmde 148 davranış doğrultusunda 13 çevre teması ortaya konulmuştur. Araştırma kapsamında 25 çevre temasından 13’ünün çizgi filmlerde yer aldığı, 12’sinde yer almadığı belirlenmiştir. Çizgi filmlerde yer alan çevre temaları içerisinde en sık rastlanan ilk 3 tema sırasıyla çevreye yönelik bilgi, çevreyi koruma, temiz ve sağlıklı çevrenin önemidir. Çizgi filmlerde yer alan çevre temaları içerisinde en az rastlanan temalar, orman yangınları, yenilenebilir enerjinin kullanımı, küresel ısınma, doğal afetler ve iklim değişikliğidir. Çevreye yönelik bilgilerde çeşitlilik görülmesi önemli bir bulgu olarak değerlendirilmektedir. Ancak çevre eğitiminin çevreye yönelik bilginin ötesine geçmesi, küresel ısınma, iklim değişikliği gibi güncel çevre konularına odaklanabilmesi gereklidir. Çizgi filmler, çevre eğitimi açısından önemli eğitimsel materyaller haline getirilebilirler.