MÖ 7. Yüzyılda Gordion ve Çevresinde Kimmerler

Abstract

Frigler, MÖ 13. yüzyıldan itibaren Anadolu’ya göç etmişler ve Gordion merkez olmak üzere Anadolu’nun çeşitli bölgelerinde yayılmışlardır. MÖ 8. yüzyılda Frigler bölgenin en güçlü siyasi yapılarından biri olmuşlardır. Eskiçağ’da Kral Yolu üzerinde bulunan Gordion, Frig Kralı Gordias tarafından kurulmuştur. Friglerin sınırları Gordias’ın oğlu Midas Dönemi’nde genişlemiştir. Kafkaslardan Anadolu’ya giren Kimmerler, MÖ 7. yüzyılda Gordion’a gelerek Frig Devleti’nin hâkimiyetine son vermişlerdir. Frig Kralı Midas, boğa kanı içerek hayatına son vermiştir. Yerli halk Gordion ve Orta Anadolu’nun çeşitli yerlerinde bir süre daha varlıklarını devam ettirmişlerdir. Kimmerler batıya yönelmişler ve Lidya sınırlarına dayanmışlardır. Lidya kralları Kimmer akınlarına karşı mücadele etmişlerdir. Lidyalıların mücadelesi, MÖ 609 yılında Kral Alyattes’in Kimmerleri Anadolu’dan çıkarıncaya kadar devam etmiştir. Kimmerler, yaklaşık 100 yıl Anadolu topraklarında hüküm sürmüşlerdir. Kimmerlerin Gordion ve çevresindeki izleri arkeolojik verilerle tespit edilebilmektedir. Bozkır kavimleri ölülerini kurgan denilen mezarlara gömmüşlerdir. Kurgan adı antik Yunan kaynaklarında tümülüs olarak adlandırılmaktadır. Gordion tümülüsleri, Orta Asya kurganlarıyla benzerlik göstermektedir. Gordion’daki bazı tümülüsler, bozkır kavimlerinin izlerini taşımaktadır. Gordion’da bulunan NN, KY, B, Z, P ve W tümülüsleri bunlardan bazılarıdır. Bu mezarlardan bozkır hayvan üslubuna özgü eserler çıkarılmıştır. Arkeolojik buluntular, Kimmerlerin Gordion ve çevresindeki varlığına işaret etmektedir. Frig Devleti’nin yıkılmasından sonra Gordion yerleşmelere açık bir bölge hâline gelmişse de başkent olma özelliğini kaybetmiştir. Frigler, Lidya Krallığı’nın egemenliği altında yaşamışlar, Persler Dönemi’nde de bölgedeki varlıklarını sürdürmüşlerdir.