Kolonizacja przyszłości: Orientacje przyszłościowe w narracjach młodych dorosłych studiujących w Warszawie

Abstract

Dyskusja pomiędzy zwolennikami rozszerzonej teraźniejszości a orędownikami koncepcji życia jako projektu, tocząca się na przecięciu socjologii edukacji i socjologii młodzieży, skupiła się na badaniu perspektywy czasowej, w jakiej młode osoby postrzegają swoją przyszłość. Jednakże w ostatnich latach coraz częściej wskazuje się, że takie podejście utrudnia badanie orientacji przyszłościowych, które mogą być szczegółowo zaplanowane w jednym obszarze, a nieprzemyślane w innym. Potencjał do pogodzenia obu podejść wykazuje przedstawiona w artykule koncepcja kolonizacji przyszłości A. Giddensa. Analiza narracyjna trzech wybranych przypadków spośród przeprowadzonych 45 wywiadów narracyjnych z listą poszukiwanych informacji ze studentami i studentkami pierwszego roku studiów I stopnia wybranych uczelni warszawskich pozwoliła na odtworzenie trajektorii edukacyjnych osób badanych oraz sposobów postrzegania przez nie przyszłości w odniesieniu do podejmowania decyzji o pójściu na studia wyższe. Wyniki analizy wskazują, że w badaniach orientacji przyszłościowych należy poszukiwać trzech komponentów: świadomości dyskursywnej, świadomości praktycznej oraz bezpieczeństwa ontologicznego, które pozwalają interpretować orientacje przyszłościowe młodych dorosłych w kontekście ich trajektorii edukacyjnych. Praktyczne wykorzystanie tych wyników w polityce publicznej w szkolnictwie wyższym polegałoby na umożliwieniu młodym dorosłym eksploracji pokrewnych ścieżek edukacyjnych.