Kentli Orta Yaşlı Nüfusun Sağlıklı Yaşlanma Pratiği Örneği: Doğa Yürüyüşü Grupları

Abstract

Demografik dönüşüm geçiren Türkiye’de artan orta yaşlı kentli nüfusun ihtiyaçları da farklılaşmakta ve sağlıklı yaşlanma için gereken spor ve sosyalleşme ihtiyacını karşılayan doğa yürüyüşü gruplarına ilgi artmaktadır. Özellikle kentli, bekar ve orta yaş grubundaki kadınlar ve erkekler için doğa yürüyüşü grupları sosyalleşme ile birlikte önemli bir sportif faaliyet haline gelmektedir. 2023 yılında Ankara’da gerçekleştirilen bu çalışma ile orta yaş grubu kadınların doğa yürüyüşü gruplarına katılma motivasyonları, beklentileri ve sosyalleşme ihtiyacı toplumsal cinsiyet perspektifinden incelenmektedir. Nitel araştırma yaklaşımının benimsendiği araştırmanın ana sorusu doğa yürüyüşü gruplarının kentli orta yaş grubunun hangi ihtiyaçlarına yanıt verdiği ve bireyler üzerindeki etkileridir. Araştırma kapsamında 15 katılımcı ile yarı yapılandırılmış soru rehberi eşliğinde derinlemesine görüşmeler, 10’dan fazla katılımcıyla enformel sohbet ve yürüyüş gruplarında gözlem yapılmıştır. Bulgular özellikle Covid-19 pandemi sonrasında bu grupların artan önemine işaret etmektedir. Doğa yürüyüşü grupları sadece fiziksel değil psikolojik, sosyal ve faydaları ile de kentli orta yaş nüfusun kişisel refahı ve iyilik hali için önemli bir işlev görmektedir. Doğa yürüyüşü gruplarının profili ancak üretken yaşamdan sonra serbest zaman aktivitelerine katılan kadınlar için bu grupların toplumsal ve psikolojik önemine işaret etmektedir. Literatürde aktif ya da sağlıklı yaşlanma olarak tanımlanan süreçler Türkiye gibi genç emeklilerin sayısının hızla arttığı ülkeler için önemli politik bir alana dönüşmektedir. Pek çok gelişmiş Batı Avrupa ülkesinin yanı sıra doğal zenginliklere sahip Hindistan ya da Kazakistan gibi ülkelerde ulusal ve yerel yönetimler tarafından desteklenen serbest zaman aktiviteleri konusunda Türkiye’nin de özellikle kadınları teşvik edecek politika geliştirmesi önemlidir.