Językowy obraz wolności w pismach ks. Franciszka Blachnickiego

Abstract

Analiza językowego obrazu wolności w pismach ks. Franciszka Blachnickiego, założyciela Ruchu „Światło-Życie”, wskazuje kilka ważnych cech tego obrazu. Charakteryzuje się on dużym bogactwem leksemów odnoszących się do pola pojęciowo-leksykalnego wolności i niewoli. W obrębie tych dwóch pól można wymienić różnego typu relacje znaczeniowe, ale dominują pary opozycyjnych leksemów typu: wolny – niewolnik, wyzwolenie – zniewolenie, wolność – swawola. W obrazie wolności ks. F. Blachnickiego określenia pozytywne górują zdecydowanie przed określeniami negatywnymi. Autor używa łagodniejszych terminów na określenie złego używania wolności, np. zamiast o swawoli czy samowoli mówi o pseudowolności. Rezygnuje z żywej w dyskursie religijnym metafory niewoli jako określenia szczególnego oddania się Bogu i ludziom. W zamian proponuje synonimy zależność i służba, chcąc uniknąć zdecydowanie pejoratywnej konotacji, jaką niesie w połączeniach typu niewola miłości słowo niewola.