Idioms in Kyrgyz Turkic that Refer to Men and Idioms that Male-Related Words Refer to

Abstract

Cinsiyet, kişinin doğumla edindiği kadın veya erkek olma durumuyken; toplumsal cinsiyet, kadın veya erkek olma kimliğidir. Biyolojik cinsiyet etrafında gelişen kalıplar vasıtasıyla birbirinden ayrılan davranış ve roller, kişinin ‘toplumsal cinsiyet kimliğini’ oluşturmaktadır. Gerek akademik gerek popüler açıdan ele alınsın toplumsal cinsiyet denildiğinde akla ilk kökleşmiş kadın çalışmaları gelmektedir ancak son yıllarda giderek ilgi gören erkeklik çalışmaları da göz ardı edilmemelidir. Akademik alanda erkeklik çalışmalarına katkı sağlayacağını düşündüğümüz bu araştırmada ana materyal olarak deyim seçilmiştir. Kültürel zenginliği gösteren deyimler, en az iki söz varlığından oluşan, genellikle gerçek anlamının dışında mecazi anlam ile pekiştirilen kalıplaşmış sözlerdir. Toplumların yaşayış tarzlarını ve birçok alandaki değer yargılarını uzun yıllar öncesinden bugüne taşıyabilen deyimler kültürel miras değerindedirler. ‘Kırgız Tilinin Frazeologiyalık Sözdüğü’ eserinden tespit edilen deyimlerin incelendiği bu çalışmada, geçmişten günümüze toplumun Kırgız Türk erkeğine bakış açısı, erkekliğin deyimlere yansıyışı, deyimlerdeki erkek profili gözler önüne serilmeye çalışılmıştır.