Haçlı Seferi Vaazının Nadide Örneklerinden Biri: Humbert De Romans’ın De Predıcatıone Crucıs Adlı Eseri

Abstract

Başarısızlıkla sonuçlanmaması için titizlikle hazırlanılması gereken Haçlı Seferlerinin en önemli safhası nedir dersiniz? Askerî teçhizatın muntazam olması mı, en uygun güzergâhın seçilmesi mi yoksa binlerce insanı aynı amaç uğruna bir araya getirmek mi? Hepsi birbiriyle bağlantılı gibi görünse de ölümle sonuçlanması muhtemel bir sefere iştirak edecek kitleleri ikna etmek en zoru olmalıydı. Haçlı Seferinin mimarları, insanları en hassas noktasından yakalamayı bilen ruhbanlar olduğu müddetçe bu kolay bir işti. Lakin dinî motivasyon ne kadar etkili olsa da geçmişteki başarısızlıklar, uzuvlarını kaybetmiş ya da hiç geri dönememiş insanlar veya elde dilen kazançların kısa sürede yitirilmesi, Hristiyanların yüreğine korku salmaya ve haç kuşanmaya engel teşkil edebiliyordu. Bu sebeple Haçlı vaazı verme işi ehil insanların kontrolünde yapılması gereken bir meslek hâline geldi. XIII. yüzyılda yaşamış Dominikan üstadı azamı Humbert de Romans, Haçlı Seferine çıkmanın eskisi kadar cazip gelmediği bir dönemde Haçlı vaazı verecek meslektaşlarının işini kolaylaştırmak için bir eser yazmaya karar verdi. De predicatione crucis adını verdiği eserini 1260’lı yıllarda bitirdi ve vaizlerin hizmetine sundu. Çalışmasında, vaaz vermeye yetkin kişileri bilinçlendirmeyi ön planda tutan Humbert, toplanan halkın niteliğine, amacına ve olayların gidişatına göre vaizlerin nasıl hareket edeceklerini tek tek sıraladı. Bu çalışmada Humbert de Romans’ın hayatı incelenecek ve De predicatione crucis adlı eserde yer alan vaaz teknikleri üzerinde durulacaktır.