Geograficzne wzorce wyjaśniania problemów społecznych. Założenia teoretyczno-metodologiczne

Abstract

Celem opracowania jest przedstawienie i wyjaśnienie zakresu definicyjnego i tematycznego problemów społecznych oraz geograficznych wzorców wyjaśniania, a także wskazanie adekwatności koncepcji człowieka przynależnych do konkretnych wzorców wyjaśniania. Zakres tematyczny zagadnień rozpatrywanych przez geografów, a wchodzących w skład problemów społecznych, ulega modyfikacjom, natomiast grupy zainteresowania badawczego nie podlegają znaczącym zmianom. Wnioski z opracowania wskazują na to, że koncepcje człowieka, bez względu na czas ich formułowania, są przedmiotem analiz naukowych w poszczególnych wzorcach wyjaśniania. Z czasem określone wzorce wyróżnia współwystępowanie. Różnorodność uwzględnianych wzorców wyjaśniania w płaszczyźnie badania problemów społecznych nastręcza wiele trudności związanych z mnogością i różnorodnością stosowanych definicji oraz przynależnych im atrybutów. Prace empiryczne nigdy nie mają wszystkich cech danego wzorca wyjaśniania. Ich ważnym elementem, istotnym w płaszczyźnie wypracowywanych rozwiązań, jest możliwość wykorzystania wzorców wyjaśniania w różnym czasie. Podstawy teoretyczne opracowania mogą zostać dopasowane do różnych szczegółowych przypadków realizowanych na drodze badań empirycznych, a także służyć polityce społecznej i gospodarczej, w tym rozwiązywaniu współczesnych wyzwań demograficznych.