Gücerat’ın Tarihî Coğrafyası

Abstract

Geçmişin coğrafyası demek olan tarihî coğrafya insanların meydana getirdiği kültür ve medeniyetin tekâmülünde etkili olan tarihî olayların geçtiği coğrafyanın hususi özelliklerini inceler. Tabiatıyla geçmişte bir tarihî olayın meydana geldiği coğrafî mekân tarih araştırmalarında ehemmiyetle tetkik edilmelidir. Nitekim insan toplumlarının yaşam merkezleri, köy ve şehirler, nehir ve dağlar söz konusu toplumların kültürünün izlerini taşırlar. İşte bu kültür değerlerini geçmişte olduğu şekliyle ortaya çıkaran tarihî coğrafya geçmişin coğrafyasını yeniden ortaya koyarak tarih araştırmalarına yardımcı olur. Çalışmamızda Gücerat’ın yer adlarıyla ilgili en eski kayıtlar ile özellikle orta çağ seyyahlarına ait seyahat notlarından istifade ettik. Bununla birlikte konuyla ilgili geniş bir tarama yapmak suretiyle halihazırdaki araştırma eserlerinden yararlandık. Türk tarihinin önemli bir dönemini ihtiva eden Hindistan’da yer alan Gücerat’ın tarihî coğrafyasını incelediğimiz çalışmamızda öncelikle Gücerat adı ve anlamı ile bu yer adının tarihî süreçte geçirdiği etimolojik değişim üzerinde durmaya çalıştık. Daha sonra Gücerat’taki tarihî olaylara sahne olmuş yer adları üzerine araştırmamızı yoğunlaştırdık. Nahravala, Surât, Ahmedabad, Sidhpûr, Udaypûr, Somnath ve Girnar gibi büyük ölçüde tarihî olayların geçtiği şehirlerin tarihî coğrafyası üzerinde durmaya çalıştık. Bunun yanında Kanbey, Diu ve Daman gibi önemli liman şehirlerin tarihî coğrafyasını inceledik. Araştırmamızda ayrıca Gücerat’ın tarihî öneme sahip şehirlerinin kurulduğu Sâbarmâti, Mahi, Taptî ve Narmada nehirlerini ve bu nehirlerin özelliklerini izah etmeye gayret ettik.