Elderly Characters In Primary School Textbooks Analysing In Terms Of Features And Content

Abstract

İlköğretim süreci bir çocuğun hayata dair öğrenebileceği bütün değer ve olguların bilişsel temelinin oluştuğu bir dönemi ifade eder. İlköğretim öğrencilerinin bu dönemde takip ettikleri kitaplarda yer alan resimlerin, o resimlere ait metinlerden önce resmin temsil ettiği gruba yönelik algı ve tutumlarını etkilemektedir. Bu araştırmanın temel amacı; Türkiye’de ilköğretim ders kitaplarında yer alan yaşlı bireylerin temsil ve tasvirlerinin ilköğretim öğrencilerinin zihinlerinde oluşturduğu yaşlı algısını incelemek ve bu algıyı yaşlılık terminolojisi açısından değerlendirebilmektir.
 Bu çalışma kapsamında 1-8 sınıflar Türkçe ders kitabı, 1-3 sınıflar Hayat Bilgisi ders kitabı, 4-7 Sosyal Bilgiler ders kitabı, 4-8 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders kitabı olmak üzere toplam 18 ders kitabı analiz edilmiştir. Veri toplama yöntemi olarak doküman analizi yöntemi kullanılmış, Dünya genelinde olduğu üzere Türkiye’de de toplum içerisinde her geçen gün sayıları artan yaşlı bireylerin ders kitaplarında genellikle saç, sakal ve bıyıkları beyazlaşmış, yüzünde buruşma ve kırışıklıkların olduğu sevecen ve sağlıklı bir görünüme sahip olarak tasvir edildiği anlaşılmıştır. Ders kitapları içeriğinde yer alan yaşlı bireyler genellikle, büyükanne-büyükbaba rolünde büyüğe saygı, yalnızlık, bilgelik ve muhtaçlık karakterleri ile resmedilmişlerdir. Çalışmanın sonuç kısmında eğitim müfredatlarında yer alan yaşlı algısının saçlarına aklar düşmüş, hayatın bir kenarına çekilmiş evinde terlikleriyle oturarak çocuklarının ve torunlarının ziyaretlerini bekleyen pasif bireyler olarak değil, hayatın her aşamasında daha aktif rol alan bireyler olarak temsil edilmesi gerektiği konusunda önerilerde bulunulmuştur.