Üniversite Öğrencilerinin Özel Eğitim ve Engelliliğe Yönelik Görüşlerinin Metaforlar Yardımıyla İncelenmesi

Abstract

Özel eğitim ve engelliliğe yönelik görüşler toplumdan topluma, kültürden kültüre ve zamandan zamana değişiklik gösterse de genel olarak, insanların özel ihtiyaçlarına saygı duyma ve bu ihtiyaçların karşılanması gereğini vurgulamaktadır. Kabaca bu ihtiyaçlar; engellilerin haklarına saygı gösterilmesi, ayrımcılıkla mücadele ve insanların kendi potansiyellerini en üst düzeyde geliştirmeleri için fırsatların sağlanması; eşitlik ve fırsat eşitliğinin sağlanması; bireysel farklılıkların kabulü; inklüzyon yani engelli bireylerin toplumun bir parçası olarak kabul edilmesi; özel eğitim ve engellilik konularında farkındalık yaratılması; engelli bireylerin ve ailelerinin ihtiyaç duyduğu destek ve kaynakların sağlanması; engellilerin topluma aktif bir şekilde katılımlarının sağlanması şeklinde sıralanmaktadır. Bu araştırmanın amacı, üniversite öğrencilerinin özel eğitim ve engelliliğe yönelik görüşlerinin incelenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Araştırma deseni olarak; bir fenomen ya da belli bir kavramla ilgili deneyimlerin ortak anlamını derinlemesine inceleyen fenomenoloji deseni kullanılmış ve metafor tekniğinden yararlanılmıştır. Çalışma grubu altmış dört üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Çalışmada gönüllülük esas alınmıştır. Dijital ortamda hazırlanan yarı yapılandırılmış form ile verilere ulaşılmıştır. Formun içeriğinde; “özel eğitim gibidir ve engellilik gibidir: çünkü” şeklinde iki adet tamamlama cümlesi bulunmaktadır. Verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; çalışma grubunun %48’inin ikinci sınıf ve %52’sinin ise birinci sınıf öğrencisi olduğu, birinci sınıf öğrencilerinin henüz konuyla ilgili bir ders almadığı tespit edilmiştir. Çalışma grubundaki üniversite öğrencilerinin engeliler hakkında eğitimler almak istemesi dikkate değer bir konudur. Özel eğitim ve engellilere yönelik farkındalığının sağlanması, bireylerin ve toplumların engellilere karşı ilgisini artırarak, dezavantajlı gruplar için toplumun hazırlanmasını sağlarken mevcut sosyal, ekonomik, eğitsel kaynakların daha etkili bir şekilde kullanılmasını da sağlayacaktır.