„Chłop polski w Europie i Ameryce” jako (nadal) źródło inspiracji dla badan biograficznych i społecznego doświadczenia migracji

Abstract

Thomas i Znaniecki pokazali nam, jak za pomocą dokumentów osobistych badać relacje między jednostkami i „ich” społeczeństwem. To inspirujące podejście pozwoliło na podmiotowe traktowanie migrantów, co oznaczało zmianę perspektywy badawczej. Pracując od wielu lat nad rodzinami migrantów, którzy przybyli z krajów Maghrebu (Maroko, Algieria i T unezja) do Francji, badałam, w jaki sposób rodzice starają się uczyć swoje dzieci stawiania czoła trudnościom związanym z niestabilnością ekonomiczną, bezrobociem, chronicznym niedoborem pieniędzy oraz dyskryminacją społeczną i etniczną. Zbieranie historii życiowych od rodziców i dzieci umożliwia pogłębioną analizę strategii edukacyjnych i dynamiki przekazów międzypokoleniowych. Historie życia ukazują praktyki edukacyjne rodziców i sposób, w jaki organizują się oni, aby przekazać swoim dzieciom zasoby, wartości i zasady postępowania. Z kolei w dyskursach dzieci można uchwycić, co zachowują one z edukacji zapewnianej przez rodziców i, szerzej, z opowiadanej historii rodziny. Metoda ta nie tylko dostarcza informacji o poczuciu przynależności – z jego fluktuacjami – ale także pozwala poznać interakcje między członkami rodziny oraz porównać, w jaki sposób ich przynależność jest wyjaśniana lub uzasadniana przez różnych członków rodziny. W ten sposób możemy badać zarówno wagę czynników zewnętrznych, jak i osobiste doświadczenia, które kształtują owe deklarowane przynależności, oraz to, jak są one konstruowane indywidualnie dla każdego członka rodziny, w oparciu o dziedzictwo rodzinne oraz przebieg życia i doświadczenia każdej osoby.