Anthropogenic mineral deposits in Wielkopolska lignite mines – current state of research

Abstract

Streszczenie W pracy tej przedstawiono aktualny stan badań, twrorzenia i wykorzystania złóż antropoge- nicznych w dwóch istniejących wielkopolskich kopalniach węgla brunatnego, tj. PAK KWB Konin SA. i PAK KWB Adamów S.A. Oczywiście w złożach antropogenicznych składowano tzw. kopaliny towarzyszące, które wydobyto przy okazji eksploatacji węgla brunatnego będącego kopaliną główną. Badaniom poddano tylko tc złoża antropogeniczne, w których zgromadzono kopaliny w ilości wyrażonej w tysiącach metrów' sześciennych. W kopalni Konin są to następujące złoża antropo- geniczne: Honoratka, Kleczew i Bilczcw. W złożu Honoratka odłożono ncogcńskic iły i piaski, a w złożu Kleczew wyłącznic ncogcńskic iły. Kopaliny z obu wymienionych złóż służą do produkcji ceramiki budowlanej w cegielni „Honoratka-Wicncrbcrgcr”. Z kolei w złożu Bilczcw odłożono czwartorzędowe piaski, które obecnie nic są wykorzystywane. W przypadku kopalni Adamów można mówić o dwóch małych złożach antropogenicznych, tj. Janiszcw' i Władysławów. W złożu Janiszcw znajdują się iły ncogcńskic, któro do 2007 roku wykorzystywała cegielnia w Wiclcninic. Natomiast w' złożu Władysławów odłożono czwartorzędowe piaski i żwiry. W czasie prowadzenia badań terenowych, w'c wrześniu 2012 roku, złoże to było eksploatowane. Łącznic w' złożach antropogenicz- nych w kopalni Konin znajduje się ponad 3,36 min m3 iłów i 0,64 min m3 piasków ncogcńskich, a także 0,7 min m3 piasków czwartorzędowych. Natomiast w kopalni Adamów, w sąsiedztwie odkrywek, zgromadzono ponad 18 tys. m3 iłów' ncogcńskich i mniej niż 12 tys. m3 czwartorzędowych piasków i żwirów. Dlatego ze względu na duże zasoby kopalin tow'arzyszących zaleca się tworzenie złóż antropogenicznych przez kopalnie węgla brunatnego. Niemniej jednak powinien zostać uregu- lowany ich status prawny oraz stworzone odpowiednie zachęty finansowe.