Almanca Önekli Fiillerde “Ab” Ekinin Anlamsal İşlevi

Abstract

Bu çalışmanın amacı Almancada ab- ekinin önekli fiillerdeki anlamsal işlevini incelemektir. Almanca çekimli bir dil olmasına karşın eklerle sözcük yapımı çok yaygındır. Özellikle önekli fiiller sözvarlığında önemli bir tutar. Önekli fiiller iletişimin vazgeçilmez ögeleridir. Ancak yabancı dil olarak Almanca öğretiminde yeterince ele alındığı söylenemez. Ders içeriklerinde çok az yer bulmaktadır. Yapılan gözlemler Almanca öğrenenlerin çoğunlukla temel fiilleri öğrendikleri ve kullandıklarını göstermektedir. Bu durum hem sözcük dağarcıklarında eksiklik hem de iletişimde zorluklara neden olmaktadır. Bu nedenle önekli fiillerin her yönüyle incelenmesi gerekir. Önekler birleştiği temel fiil ile etkileşime geçerek, söz dizimsel ve anlamsal işlevleri yerine getirirler. Önekli fiiller ekin özelliğine göre ayrılan fiiller ve ayrılmayan fiiller olarak iki grupta incelenir. Ab önekli fiiller Almanca ayrılan fiiller grubunda yer alır. Almanca önekli fiiller arasında sayısal olarak en çok ab öneki ile yapılan fiil bulunmaktadır. Bu nedenle ab önekli fiillerin her yönüyle incelenmesi yabancı dil öğrenenlere katkı sağlayacaktır. Ab eki bağımsız bir biçimbirimdir. Tek başına anlamı vardır. İlgeç ve belirteç olarak kullanılabilmektedir. Bir yer ve zaman bağlamında, başlama, ayrılma, uzaklaşma, aşağı yönelme, öykünme, sonlandırma ve güçlendirme anlamlarını taşır. Bu anlamları birleştiği temel fiile aktarır. Yabancı dil olarak Almanca öğretiminde eklerle sözcük yapımına, bu bağlamda önekli fiillere daha çok yer verilmesi, yabancı dil öğrenmede başarıyı artıracaktır.