Acı Vatandan Ana Yurda Dönüş Yolculuğu: Fikrimin İnce Gülü ve E-5 Romanları

Abstract

Adalet Ağaoğlu’nun Fikrimin İnce Gülü edebiyatımızda ‘’ilk yol romanı ‘’olarak kabul edilir. Romanda Almanya’dan Türkiye’ye tatile gelen bir işçinin tek başına yaptığı yolculuk merkeze alınarak 1970’li yılların panoraması sunulmaktadır. Güney Dalı’ ın E-5 romanı da aynı konuyu yine Almanya-Türkiye arasında geçen yolculuk üzerinden ele alması bakımından benzerdir. Her iki romanda da yolculuk, göç, Almanya’ya gönderilen Türk işçilerinin ve ailelerinin durumu, kişisel ve toplumsal duyarlılıklar ele alınmıştır. Yazarların konuyu ele alışı, kullandıkları anlatım teknikleri, roman kişileri ve mekânların özellikleri birbirinden farklıdır. Fikrimin İnce Gülü’nde Mercedes marka arabası ile aynileşen roman başkişisi Bayram insani değerlerini yitirmiş bir anti-kahraman örneği iken E-5 romanında babasının ölüsünü koliye koyarak yurda getiren Salim, dışlanma ve bilgisizliğin kurbanı olan bir işçidir. Makalede her iki roman benzer ve farklı yönleri ile ele alınıp karşılaştırılacaktır.