Abstract
სტატიის შესავალ ნაწილში ანტიკური ბერძნული წყაროებისა (ჰეროდოტე, სტრაბონი, ქსენოფონტე) და შესაბამისი ქართული სამეცნიერო ლიტერატურის მონაცემების საფუძველზე განხილულია უძველესი სამიწათმოქმედო კულტურების –სელისა და კანაფის მოყვანა ძველ კოლხეთში. ამ ცნობებით ირკვევა, რომ მაღალხარისხოვანი სელის ქსოვილების დამზადებით ძველი კოლხეთი, რომელშიც აჭარაც შედიოდა, არ ჩამოუვარდებოდა ეგვიპტური სელის ქსოვილების დამზადებას და ამიტომაც გაჰქონდათ იგი უცხოეთში, მათ შორის, ძველ ელადაში. აქვე გამოთქმულია ვარაუდი, რომ სელისა და კანაფის მოყვანა კოლხეთში და მისგან მაღალხარისხოვანი ქსოვილების დამზადების ხალხური ტექნოლოგიური ცოდნა-ჩვევები კოლხეთში გაცილებით ადრე უნდა სცოდნოდათ, ვიდრე მას ანტიკური პერიოდის ბერძენი ავტორები გაიცნობდნენ და საბერძნეთში შეტანას შეეცდებოდნენ. სტატიის ძირითად ნაწილში ეთნოგრაფიული მასალების საფუძველზე დახასიათებულია სელისა და კანაფის კულტურების მოყვანა აჭარაში და მისი ბოჭკოსგან ნართისა და ქსოვილების დამზადების საკითხები. ამავე ეთნოგრაფიული მასალებით ირკვევა, რომ აჭარაში სელი და კანაფი მეტნაკლები ინტენსივობით მოჰყავდათ როგორც ბარის, ასევე მთიან აჭარაში, რაზეც ნათლად მიუთითებს შესაბამისი ტოპონიმიკური სახელებიც ნასელვარისა და ნაკანაფევის სახელწოდებით. სელის ხართისგან, რომელსაც კედი ეწოდებოდა, მზადდებოდა ქსოვილები ტილოს სახელწოდებით, რომელსაც ქალისა და მამაკაცის ჩასაცმელად იყენებდნენ. კანაფის ნართისგან კი მზადდებოდა სხავადასხვა სახის თოკები და ოჯახური ყოფისათვის დამახასიათებელი ნივთები. ხოლო სელის თესლისგან, რომელსაც ქუმელი ეწოდებოდა, ხდიდნენ ზეთს. იგი იხმარებოდა როგორც საჭმელად, ასევე გასანათებელ საშუალებად, რომელიც ნავთს ცვლიდა. სელისა და კანაფის თესლს სამკურნალო მიზნითაც იყენებდნენ. სტატიაში მაჭახლის ხეობის მაგალითზე მოტანილი ეთნოგრაფიული მასალებით ნათლად ჩანს ქალის განსაკუთრებული როლი სელისა და კანაფის ბოჭკოსგან ნართისა და სხვადასხვა ქსოვილების დამზადებაში. ამ მასალებით დღემდე ნაკლებად ცნობილი საკითხიც ირკვევა. გასათხოვარ ქალიშვილს დასართავად პირველად სელისა და კანაფის ძაფს აძლევდნენ. თუ იგი ამ საქმეს კარგად გაართმევდა თავს, შემდეგ საერთოდ რთვა-ქსოვის საქმე მას არ გაუჭირდებოდა. სარძლოს დანიშვნაშიც საფეიქრო საქმიანობის ამ მხარეს ერთ-ერთი მთავარი მნიშვნელობა ენიჭებოდა.
Talk to us
Join us for a 30 min session where you can share your feedback and ask us any queries you have
Schedule a callSimilar Papers
Disclaimer: All third-party content on this website/platform is and will remain the property of their respective owners and is provided on "as is" basis without any warranties, express or implied. Use of third-party content does not indicate any affiliation, sponsorship with or endorsement by them. Any references to third-party content is to identify the corresponding services and shall be considered fair use under The CopyrightLaw.
