МЕТАФОРА МЕН МЕТОНИМИЯНЫҢ ӘДЕБИЕТТАНУШЫ ҒАЛЫМДАРДЫҢ ЕҢБЕГІНДЕГІ ЗЕРТТЕЛУІ

Abstract

Аңдатпа. Мақалада метафора және метонимия ұғымдары енгізілген, сонымен қатар әдебиеттанушы ғалымдардың зерттеуіне жан-жақты талдау жасалынған, біз оқуды жеңілдету үшін Ахмет Байтұрсыновтың нұсқаларын қолдану дұрыс болады деген ойды зерттеу арқылы жеткізгіміз келеді. Ұлттық әдебиеттану ғылымы қазір қолданып жүрген негізгі терминдер мен категориялар, сондай-ақ, ұғымдардың қазақша өте дәл, ықшам, оңтайлы баламаларының басым көпшілігі тұңғыш рет осы зерттеуде жасалғанын ашып айтатын уақыт жетті. Бұл ретте, Ахмет Байтұрсынов - тіл терминдерін жасауда қандай кемеңгер, данышпан болса, әдебиеттану, өнертану, фольклортану терминдерін жасауда да сондай кемеңгер, данышпан. Бастысы, ол ұсынған термин мәселесінде бірде бір грек, латын не болмаса орыс сөзін қолданбайды. Барлығын қазақы дүниетанымнан, әрбір сөздің өз түбірінен, өз төркінен алып, соны термин етіп түсіндіреді. Бұл да оқушының өзіндік туа бітті жаратылысына лайық, ақылына қонымды тәсіл.
 Осы тұрғыда «Әдебиет танытқыш» – әдебиетті танытудың шынайы тәсілдерін қолданған. Сондықтан оқырман жүрегінің төрінен орын алып отыр. Кез келген көркем шығарма жаратылыстың сырлы сыпаттарын көркем тілмен баян етеді. Біз әдебиетті тануда, талдауда көркем туындылардан сол сырлы сыпаттарды іздейміз. Ал материалдан тыс теориялар мен анықтамалар ойлап тауып, соларды материалға теліп талдау – барып тұрған сауатсыздық. Өкініштісі, біздің мектептерде сол сауатсыздық салтанат құрып тұр. Әсіресе, әдебиетті оқытуда. Мақалда осы артықшылықтар талдап көрсетілген.
 Түйін сөздер: метонимия, метафора.
 
 ***
 Аннотация. В статье вводятся понятия метафоры и метонимии, а также, проведен всесторонний анализ на исследование литературоведов, путем исследования хотим доносить мысль, что будет правильно использовать варианты Ахмета Байтурсунова для легкости обучения. Настало время раскрыть, что основные термины и категории, используемые в отечественной науке литературоведения, а также подавляющее большинство очень точных, кратких, оптимальных альтернатив казахским понятиям были впервые разработаны в этом исследовании. В то же время Ахмет Байтурсынов столь же гениален и гениален в разработке языковых терминов, как и в создании терминов литературной критики, искусствоведения, фольклора. Главное, что он не использует греческие, латинские или русские слова в предложенном термине. Он берет все из казахского мировоззрения, каждое слово из своего корня, своего собственного значения и интерпретирует его как термин. Это тоже разумный подход, достойный врожденного характера студента.
 В связи с этим «Әдебиет танытқыш» - использовались реальные методы подачи литературы. Вот почему это в сердце читателя. Любое произведение искусства выражает таинственные свойства природы в художественном языке. При распознавании и анализе литературы мы ищем эти таинственные качества в произведениях искусства. И изобретать теории и определения вне материала и анализировать их в материале - постоянная неграмотность. К сожалению, эта неграмотность широко распространена в наших школах. Особенно в изучении литературы. В статье анализируются эти преимущества.
 Ключевые слова: метонимия, метафора.
 
 ***
 Abstract. The article introduces the concepts of metaphor and metonymy, as well as a comprehensive analysis of the study of literary critics, through research we want to convey the idea that it will be correct to use the options of Akhmet Baitursunov for ease of learning. It is time to discover that the basic terms and categories used in the domestic science of literary criticism, as well as the vast majority of very accurate, concise, optimal alternatives to Kazakh concepts, were first developed in this study. At the same time, Akhmet Baitursynov is just as brilliant and brilliant in developing language terms as in creating terms of literary criticism, art history, and folklore. The main thing is that he does not use Greek, Latin or Russian words in the proposed term. He takes everything from the Kazakh worldview, each word from its root, its own meaning and interprets it as a term. This is also a reasonable approach, worthy of the inborn character of the student.
 In this regard, “ Әдебиет танытқыш ” - real methods of presenting literature were used. That is why it is in the heart of the reader. Any work of art expresses the mysterious properties of nature in an artistic language. In the recognition and analysis of literature, we look for these mysterious qualities in works of art. And to invent theories and definitions outside the material and analyze them in the material is constant illiteracy. Unfortunately, this illiteracy is widespread in our schools. Especially in the study of literature. The article analyzes these benefits.
 Keywords: metonymy, metaphor.