Türk mutfağında önemli yere sahip olan sütlü tatlılar hamur ve şuruplu tatlılara göre daha hafif, sindirimi kolay ve besin değerleri oldukça yüksek olan ürünlerdir. Son yıllarda beslenme, sağlık ve kilo kontrolü gibi birçok farklı nedenden kaynaklı düşük ve sıfır yağlı ürünlere tüketici talebinin artmasıyla birlikte bu ürünleri geliştirmeye yönelik çalışmaların arttığı gözlenmektedir. Ancak gıda ürünlerinde yağın azaltılması, genellikle gıdaların yapısal özelliklerinde istenmeyen değişikliklere neden olmakta bu da tüketicilerin beğenisini etkilemektedir. Bu tür ürünlerin formülasyonunda yağ; görünüş, doku, ağız hissi ve özellikle lezzeti etkilemektedir. Gıdalardaki yağ içeriğinin azaltılmasıyla ilgili oluşan sorunları telafi etmek için peynir altı suyu proteini-pektin kompleksleri (WPPC), λ-karregenan, κ-karragenan, kısa ve uzun zincirli inülin karışımları, nişasta gibi yağ ikame maddeleri kullanılmaktadır. İkame maddelerinin kullanılması ile sütlü tatlıların yağ içeriğinde yapılan değişiklikler renk, reoloji, doku, duyusal algı, aroma salınımı ve algılanmasını etkilemektedir. Süt yağı içeriği, yarı katı sütlü tatlılarda duyusal algı, in vivo lezzet ve aroma salınımı üzerine etkilidir. Sütlü tatlı üretiminde kullanılan süt yağ içeriği (tam yağlı, az yağlı veya yağsız) ürünün reolojik ve duyusal özelliklerini, ağızda algılanan tat yoğunluğunu, aroma salınımını, akış davranışını, lezzeti ve viskoelastik özelliklerini etkilemektedir. Yağ içeriği azatılmış sütlü tatlılarda, kıvam verici ajan tipi ve konsantrasyonunun (nişasta, κ-karregenan, karboksimetil selüloz) ürünün, renginde, lezzetinde ve dokusunda algılanabilir değişikliğe yol açtığı, ürünün fiziksel ve yapısal özelliklerini değiştirebileceği saptanmıştır. Bu derlemede, yağ ikame maddeleri kullanılarak yağ içeriği azaltılmış sütlü tatlıların aroma salınımının ve reolojik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır.
Read full abstract