İkinci Dünya Savaşı yıllarında İran'da Güney
 Azerbaycan’da Seyyid Cafer Pişevari başkanlığında “Azerbaycan Millî Hükümeti”
 kurulmuştur. Bu hükümetin kuruluşunu hazırlayan en önemli gelişme İran
 üzerindeki Alman-İngiliz mücadelesidir. Zira İngilizler Alman taraftarı olan
 Rıza Şah Pehlevi'yi görevden almak amacıyla Ağustos 1941'de İran'a girmişler ve
 oğul Muhammed Rıza'yı tahta oturtmuşlardır. Bunu fırsat bilen Ruslar da
 kuzeyden İran topraklarına dahil olarak 11 Eylül 1941 tarihinde Tebriz’i işgal
 etmişlerdir. Bu arada Cafer Pişevari liderliğindeki Azerbaycan Demokrat Partisi
 devreye girmiştir. Rusya'nın korumasında yapılan seçimler neticesinde 12 Aralık
 1945 tarihinde Azerbaycan Milli Hükümeti kurulmuştur. Fakat yaklaşık bir yıl
 sonra İran ordusundan evvel vatanseverler denilen milis birlikler 12 Aralık
 tarihinde Tebriz'e girmiş ve katliam yapmışlardır. Bu bildirinin amacı
 Azerbaycan Milli Hükümeti'nin ortaya çıkış süreci ve faaliyetlerini Türk basını
 çerçevesinde ele almaktır. Bu siyasi oluşuma Türk kamu oyununun yaklaşımını
 somut verilerle net bir şekilde tespit etmektir. İlaveten konu ile ilgili diğer
 kaynaklardan da yararlanılacaktır.
Read full abstract