Streszczenie Spowolnienie gospodarcze w Europie i świecie w szczególny sposób oddziałuje na tradycyjne branże przemysłu. Polskie koksownie od kilku lat systematycznie modernizowały swój potencjał produkcyjny i nadal prowadzą i planują działalność rozwojową. W obecnych warunkach strategia koksowni powinna być ukierunkowana z jednej strony na unikanie zbędnego ryzyka, a więc wdrażanie znanych technologii. Jednocześnie inwestycje w nowe i innowacyjne technologie jako niosące w sobie dużą zmienność powinny być postrzegane jako szansa. W warunkach znacznej niepewności niezbędna jest jednak zmiana podejścia do oceny przedsięwzięć inwestycyjnych. Tradycyjny rachunek dyskontowy ze względu na swój statyczny charakter - nie uwzględniający zmienności i opcji tkwiących w projektach oraz wielości momentów decyzyjnych - może okazać się już niewystarczający. Pomocnym narzędziem dla decydentów jest w takich warunkach rachunek opcji rzeczowych. W artykule przedstawiono dotychczasowe wyniki projektu badawczo-rozwojowego polegającego na wdrożeniu operacji podsuszania wsadu realizowanego przez Koksownię Zdzieszowice i ICHPW w Zabrzu. Omówiono uzyskane wyniki i związane z nimi ryzyka. Przedstawiono dalsze zamierzenia rozwoju tego projektu, zakładające budowę przemysłowej instalacji badawczej do badania wpływu podsuszania na proces koksowania. Scharakteryzowano przesłanki zastosowania rachunku opcji rzeczowych do oceny przedsięwzięć inwestycyjnych charakteryzujących się dużąniepewnościąrezultatów. Przedstawiono genezę i podział opcji rzeczowych oraz warunki ich stosowania w porównaniu do tradycyjnych dyskontowych metod oceny projektów. Omówiono genezę i parametry charakterystyczne opcji rzeczowych. W następnej części dokonano wyceny przedsięwzięcia badawczo-rozwojowego wdrożenia operacji podsuszania wsadu dla zespołu dwóch baterii koksowniczych metodą NPV oraz metodą opcji rzeczowych. Do oceny wartości opcji rzeczowej tego projektu, będącego klasyczną europejską opcją kupna, wykorzystano równanie Blacka-Scholesa. Dokonano porównania uzyskanych wyników i ustalono wartość elastyczności tkwiącą w analizowanym projekcie badawczo-rozwojowym.
Read full abstract