Peter Chaadaev Research Articles

«Точка отправления народов определяет их судьбы»: Петр Чаадаев и Алексис де Токвиль

In 1836, Peter Chaadaev in his private letter to Alexander Turgenev mentioned that the French thinker Alexis de Tocqueville had stolen from him a “deep thought” that the point of departure of peoples determined their fate. Russian and foreign scholars interpreted these words differently, trying to assess the seriousness of Chaadaev’s reproach. The article explores the history of the expression ‘le point de départ’ and the use of it in the works by Tocqueville (“Democracy in America”) and Chaadaev (“Philosophical Letters”, “Apology of a Mad­man”). The author argues that the concept of the ‘point of departure’, which had special sig­nificance for Tocqueville, was also important for Chaadaev, who used this phrase in different contexts. Having compared Russian translations of the texts by Tocqueville and Chaadaev, the author concludes that although the translators used different strategies to convey the meaning of the phrase in Russian, in all cases, to a greater or lesser extent, there was a threat of violation of the intentions of both authors. Based on the analysis of the word usage in the texts of both thinkers, the author suggests a number of recommendations aimed to clarify the translations of Chaadaev and Tocqueville works into Russian. The article also notes possible sources of the image “the point of departure of peoples” in the text by Tocqueville (from François Guizot to American interlocutors).

Peter Chaadayev and Michael Katkov: stereotypes and contradictions of images

This article discusses the complex dialectics between the conservative and the liberal trends in the development of Russia´s socio-political thinking; it does so by studying the worldviews of Peter Chaadaev and Michael Katkov. What makes this issue relevant is the circumstance that the present generations of Russians are searching for their national identity, an identity that has practically been lost in the current circumstances of cultural degradation, of decreasing cultural values in the society, and of shifting meanings. The author compares the conceptions of Russian thinkers and public figures and focuses on the main facts and factors that determined the search for the national identity of social thought in Russia in the 19th century. Considering the methodology of the issue, the author comes to conclusion that it is necessary to turn away from the dichotomy towards an integration, and towards an understanding of the complex and controversial world of an individual in the non-linear movement of history. The task that the present paper formulates is to understand the new logic of the development of socio-political thought in nineteenth-century Russia not on the basis of the traditional contradistinction of the conservative and liberal ideologies, but through the synthesis of their positive principles in the historical context. The author sees the link and succession of the conceptual provisions of Peter Chaadaev and Michael Katkov. The ideology unites various institutions and systems, the individual and the people into a whole, facing the challenges of the country´s modernization. As a result, the well-known formula - autocracy, Orthodoxy, populism (narodnost´) - makes a deep semantic meaning, in close linkage with the original spiritual tradition of collectivity (sobornost´) and spiritual and moral values.

Чаадаев о национальном самосознании: от диалогов с верховной властью к общественным дискуссиям

Piotr Czaadajew jest postacią ambiwalentną. Znaczenie jego pomysłów było w pewnym stopniu przesadzone i źle rozumiane zarówno w rosyjskiej filozofii, jak i nauce społecznej. Wartość idei Czaadajewa polega nie na tym, że jest pionierem w podnoszeniu kwestii tożsamości narodowej na płaszczyźnie historycznej i religijnej. On przeniósł dyskusję istniejącego problemu na poziom dyskusji publicznej. Czaadajew przybrał oblicze „świętej ofiary”, która powinna zostać „zniszczona”, choćby symbolicznie, na „ratowanie” wyższej mocy przed rewolucyjnymi przewrotami, które wstrząsnęły Europą.

The Reign and the Freedom. A Controversial Question in Peter Chaadaev’s Thought

Celem artykułu jest analiza myśli Czaadajewa, ze szczególnym uwzględnieniem jego poglądu na spełnienie się chrześcijaństwa na przestrzeni czasu. Podjęto próbę pokazania niespójności jego tendencji do ukazania kształtu autentycznego chrześcijańskiego poczucia historii bez uwzględnienia osoby i roli związanej z nią radykalnej wolności. Czaadajew napotyka trudności dotyczące etyki i wartości ludzkich działań: jeśli dobre postępowanie jest po prostu wynikiem ludzkiego podporządkowania się Stwórcy, wówczas nawet Biblia jest zwykłym owocem Kościoła, książką napisaną dawno temu przez samych ludzi. W tej perspektywie chrześcijańskie rozumienie tradycji jest nie do utrzymania.

The Roots of Chaadaev’s Philosophical Thought

Pierwsza eurocentryczna koncepcja filozofii historii została stworzona przez Piotra Czaadajewa. Według tego chrześcijańskiego myśliciela jej ideał najlepiej odzwierciedlała średniowieczna Europa. Czaadajew czytał Kanta, Hegla i Schellinga, ale to francuscy filozofowie katoliccy: de Maistre, de Bonald, Ballanche, Chateaubriand i Lamennais, wywarli na niego największy wpływ. Specyficzny rodzaj konserwatywnego okcydentalizmu Czaadajewa charakteryzowało oskarżenie społeczeństwa rosyjskiego o brak tradycji, które mogłyby identyfikować Rosję z historią Europy. Według Czaadajewa kulturę rosyjską charakteryzuje brak ciągłości; nowe pomysły pojawiają się niespodziewanie, są pozbawione podstaw i brak im tradycji wcześniejszych pokoleń. Fakt ten był krytykowany w latach czterdziestych XIX wieku przez okcydentalistów, którzy kontynuowali liberalną i racjonalistyczną tradycję XVIII wieku. W 1839 roku konserwatywni słowianofile opowiedzieli się za hierarchią wartości Czaadajewa, odrzucając jego pesymistyczny pogląd na przyszłość Rosji. Spotkało się z otwartą krytyką okcydentalistów związanych z Bielińskim. Jednak wkrótce reakcje nacjonalistyczne zdominowały słowianofilów, którzy gloryfikowali wyjątkowość rosyjskiego ducha narodowego i opowiadali się za samodzielnością Rosji. Jednym z głównych źródeł nieporozumień między okcydentalistami i słowianofilami była rola XVIII‑­wiecznego cara Piotra I. Mimo że Czaadajew nie zauważał żadnych spektakularnych wzlotów w historii Rosji ani siły narodu rosyjskiego w przeszłości, stał się on wyrazicielem znamienitej przyszłości swojego kraju. W Apologii obłąkanego, która została napisana, aby rozładować napiętą atmosferę spowodowaną publikacją pierwszego listu filozoficznego, Czaadajew wyraża afirmację wielkiej misji Rosji. Według myśliciela Rosja ujawni swój ukryty potencjał i siłę i stanie się przewodniczką życia duchowego w Europie. Czaadajew, który wierzył w mistyczną misję Rosji, pod koniec swego życia uznał również wielkość prawosławia.

Чаадаев и Печерин: одно время – две креативные эпохи

Piotr Czaadajew (1794–1856) i Włodzimierz Peczerin (1807–1885) utorowali grunt dla dwóch ścieżek dysydenckiej myśli w Rosji: na oddziale psychiatrycznym i emigracji odpowiednio. Podczas gdy Czaadajew, prototyp Oniegina, później stał się symbolem ery Puszkina, Peczerin reprezentował erę Lermontowa z rozpaczą i sceptycyzmem. Peczerin nie tylko dał Lermontowowi imię „Bohatera naszych czasów”, ale także niektóre cechy jego charakteru. Co ciekawe, Peczerin został za granicą w 1836 roku, w tym samym roku, kiedy zostały opublikowane Listy filozoficzne. Jednak podczas gdy dla Czaadajewa Zachód był „intelektualną mekką”, dla Peczerina – miejscem posługi. To tu zdobył swoją reputację jako mówca i kaznodzieja. Czaadajew nigdy nie badał poznania świata od wewnątrz, natomiast Peczerin poświęcił nań swoje życie. Nawet jego pseudonim, „Fussgänger” (dosłownie „pieszy” lub „wędrowca”), odzwierciedla chęć nadania jego ideom praktycznego znaczenia.

О понятиях вечности и времени у Николая Надеждина как издателя „Философического письма” Петра Чаадаева

W niniejszym studium przeanalizowano koncepcje wieczności i czasu Mikołaja Nadeżdina (1804–1856) w celu wyjaśnienia jego zamiaru, jaki powziął, wydając rosyjskie tłumaczenie Listu filozoficznego Czaadajewa w swoim czasopiśmie „Teleskop” w 1836 roku. Nadeżdin uważał, że „czas” jest obrazem i podobieństwem Boskiej „wieczności” w świecie zjawisk i że jego przeznaczeniem jest powrót do swojego prototypu. W konsekwencji, stworzone istoty świata powinny stopniowo przemieszczać się w kierunku istot idealnych w ciągu długiego okresu czasu. Tak więc, z jego punktu widzenia, prawdziwy „czas” nie jest niczym innym, jak ruchem świata w kierunku odwiecznych idei. Z tej perspektywy historycznej Nadeżdin pozytywnie oceniał list Czaadajewa, który pozbawia wartości przeszłość Rosji. Innymi słowy, Nadeżdin uznał, że Rosjanie nadal nie mają prawdziwej tożsamości narodowej, gdyż ta powinna dążyć do wieczności Bożej poprzez stworzenie królestwa Bożego. Krytykował obywateli własnego kraju za ich intelektualny nawyk, dzięki któremu zawsze patrzyli na swoich sąsiadów wyłącznie na płaszczyźnie horyzontalnej, bez rozważania własnej idealnej przyszłości. W związku z tym chciał wstrząsnąć rosyjskim społeczeństwem poprzez publikację rosyjskiego tłumaczenia Listu filozoficznego Czaadajewa i wezwać ją do duchowego przebudzenia. Ponadto, w przeciwieństwie do kulturowej postawy wyższości krajów zachodnich, która została wyrażona w listach, zamierzał zwrócić uwagę na to, że każdy naród musi na swój sposób osiągnąć poziom powszechnej realizacji doskonałej idei ludzkości.

Мир идей Петра Чаадаева в пространстве философии культуры

Merytoryczną podstawą artykułu jest identyfikacja heurystycznego potencjału intelektualnego dziedzictwa idei Piotra Czaadajewa w zastosowaniu do przestrzeni problemu filozofii kultury. Miejsce Czaadajewa w kulturze świata jest określane w korelacji z podejściem Aleksego Łosewa do kwestii tożsamości filozofii rosyjskiej.Zrozumienie rosyjskiego filozofa dokonuje się poprzez pryzmat filozofii kultury, odsłaniając głębię i oryginalność podejścia Czaadajewa do różnych aspektów historycznego dążenia ludzkości do ideałów wolności, humanizmu i postępu. Szczególna uwaga poświęcona jest wkładowi Czaadajewa w doświadczenie zrozumienia istoty kultury i paradoksów jego dynamiki. Aspekty semantyczne są rozpatrywane w oparciu o to, że rosyjscy myśliciele rozważali szereg problemów w ich jedności z epistemologią, aksjologią i filozofią historii. Również Czaadajew interesował się problematyką przedmiotu podmiotu poznania i twórczości. Listy filozoficzne i Apologia obłąkanego odzwierciedlają jego wiarę w możliwość „przemiany świata” w duchu doktryny chrześcijańskiej.

Философия П. Я. Чаадаева как современная теоретическая проблема

W niniejszym artykule przedstawiono główne problemy dotyczące badań twórczej spuścizny Piotra Czaadajewa. Przeanalizowano problem epistolarnej formy dzieł filozoficznych, a także mitologizacji obrazu Czaadajewa i stworzonych przez niego mitów. Zaproponowano schemat teoretycznej rekonstrukcji filozofii Czaadajewa na religijnej i mistycznej podstawie, w którym pierwsze miejsce zajmują problemy nowej chrześcijańskiej filozofii, a dopiero potem – filozofii historii.

Болгарский „Чаадаев” Янко Янева и его критики Димитр Михалчев и Петр Бицилли

Niniejsze studium zawiera przegląd historii publikacji książki Janka Janewa Piotr Czaadajew. Jego osobowość i filozofia, która w 1932 roku wywołała otwartą debatę. Na kilka miesięcy przed wersją bułgarską Janew planował opublikować swoją pracę w Niemczech. Idea ta została udaremniona, ponieważ nie została zatwierdzona przez profesora Wiaczesława Iwanowa, który w prywatnym liście wyraził swe rozczarowanie. Jego opinia była bardzo zbliżona do opinii pierwszego recenzenta bułgarskiej książki – profesora Dmitrego Michalczewa. Druga recenzja pojawiła się kilka miesięcy później i została napisana przez profesora Piotra Bicillego. Wyraził on podziw tylko w jednym zdaniu, w którym poinformował, że praca Janewa ma wielką wartość. Patos pracy Bicillego, który zdecydowanie odbiega od krytyki Michalczewa, zachęca autorów artykułu do tego, aby zwrócić uwagę na rzeczywistą wartość inicjatywy wyrażającej się w zbadaniu życia i myśli Czaadajewa.

Религиозный кризис (Лев Толстой и Петр Чаадаев)

Tołstoj i Czaadajew reprezentują dwa zupełnie różne sposoby przezwyciężenia kryzysu religijnego, które wszakże mają wiele wspólnego. Istnieje podobieństwo w ich podejściu, którym jest panenteizm i tendencja do religijnej utopii polegającej na idei stworzenia idealnego królestwa ludzkiego i wezwania do budowania królestwa Bożego na ziemi. Różnica między ich podejściami zależy od akceptacji lub odrzucenia ludzkiej kultury i historii. Z perspektywy Tołstoja wiara i chrześcijaństwo są przeciwne kulturze. Zdaniem Czaadajewa wiara, chrześcijaństwo i Kościół dostarczają „jedności religii”, która stanowi prawdziwą moc kształtowania i zachowania procesu historycznego. Ten typ eklezjalności Czaadajewa ma warunkowy i bardzo niepewny charakter i ukazuje przejście od soteriologicznego do społecznego elementu.

Construction of a Utopian West: The Russian Nineteenth-Century Intelligentsia

A person’s image of a foreign country is often not related to an actual encounter, but limited and one-sided based on the environment of the person’s native land. Consider, for example, the Russian elite perception of the West in the eighteenth and early nineteenth centuries. Peter the Great’s reign shook Russia’s traditional society and led to the spread of promiscuity and general immorality. Consequently, for many Russians, whether or not they traveled, the West, epitomized by France, was a place of erotic pleasures and easygoing life. By the beginning of the nineteenth century some members of the Russian elite started to question the political system of their native land. For some of them, like Peter Chaadaev, the West stood as a symbol of the ideal political institutions and Russia for the dead end of history.

The idea of the Nation Salvation in the journalism of Alexander Solzhenitsyn

The idea of the Nation Salvation in the journalism of Alexander Solzhenitsyn
 In his publicism of the 90’s, especially in „Russia in the collapse”, Alexander Solzhenitsyn continues the discourse on the Russian idea, which was started back in the nineteenth century by Peter Chaadaev. This proves that Solzhenitsyn is a continuator of the great Russian literature. Solzenitsyn’s Russian Idea, which is the idea of the Nation Salvation (идея Сбережения Народа), is based on Orthodox ethics and belief. The idea of Salvation of the Nation is not a philosophical treatise, but the social and national program intended to reconstruct the nation identity after communist disaster in the twentieth century. First of all the program assumes to preserve memory of the culture, language, traditions and most importantly, the faith – Orthodoxy, which is the core of Russian national identity. The second important aspect is to build national unity; in the opinion of the writer nation remains divided, atomized, the Russians do not feel belonging to a community, have no responsibility for history. Thirdly, the author of „Russia’s collapse,” sees the need for transformation, reconstruction of national identity, what he calls „moral revolution”. The nation who believes in God, united by respect for common, centuries‑old tradition, aware of their culture, traditions, using pure language, not divided to the center and province, active, self‑ governing, rejecting top down control – this is the Solzhenitsyn ideal. The writer not only believed in it – he lived in this way.

Crossing the Eastern Divide: Western Civilization and Islam in the Views of Chaadaev and Gokalp

This article approaches the question of what constitutes Western civilization and its relationship with Islam from the vantage point of two thinkers from outside Western Europe, Peter Chaadaev and Ziya Gokalp. Chaadaev was an Orthodox Christian from nineteenth-century Russia and Gokalp was a Muslim from the Ottoman Empire in the early twentieth century. Starting from very different premises and arguing along completely different lines, both men judged Western civilization positively while determining that Islam resided within Western civilization and concluding that Islam and the West belong together. The writings of Chaadaev and Gokalp remind us that the mental boundaries of faiths, cultures, and civilizations need not be imagined as the fault lines of conflict.

Up from Bondage: The Literatures of Russian and African American Soul by Dale E. s> Peterson (review)

5I4 SEER, 8o, 3, 2002 'Razgovor v Trianone', and also examines linksbetween 'Poema bez geroia' and 'Zovet nas zhizn". Tomas Venclova's article deals with Tsvetaeva's response to Pavlova: this is a vast subject that will need furtherexploration, and to which the authormakesa substantialcontribution.A similarprocedure is adoptedby Lehrmanin hisessayon Pavlovain Bulgakov'sMaster iMargarita: in this,his second contributionto thiscollection, Lehrmanhighlightsthematic affinitiesbetween the novel and such poems as 'Razgovor v Trianone'. The tragic fate of the woman author is a theme in all these studies, and Pavlova tends to obtain the status of the unrecognized woman poet perse. Priscilla Meyer's comparison of the lives of Pavlova and Louise Colet supports this supposition. The remainingessaysdeal with individualaspectsof Pavlova'swork.Fusso brilliantlyquestionsconventionsofliteraryhistorywhen interpretingPavlova's 'Kadril" as a female variant of the stereotypical, gender-related features of Russian Romanticism. Loss as a source of poetic strengthis the conclusion of Stephanie Sandler's and Judith Vowles's convincing and original re-reading of the myth of the abandoned woman as it figures in the meditative poems writtenby Pavlovaunderthe influenceof her separationfromMickiewiczand Utin. Olga Brikertracesthe conflictingpurposesof the travellerand the exile in her careful analysisof the cycle 'Fantasmagorii'.Lehrman'sfirstessay, an incisivestudyof Pavlova'spoetics, providesa fittingkeynoteforthe collection. Finally, two essays deal with biographical aspects of Pavlova's persona. Mikhail Fainshteinexplores the significanceof music and painting in her life, while FrankGopfertgivesvaluableinsightsinto the Germanperiod of herlife. EssaysonKarolina Pavlova considerablyadvancesourknowledgeof thishighly talented yet neglected author and her time, and it will hopefully stimulate furtherresearch. Department ofRussian U. STOHLER University ofExeter Peterson,Dale E. UpfromBondage. TheLiteratures ofRussianandAfrican American Soul. Duke University Press, Durham, NC, and London, 2000. Xi + 249 PP.Notes. Select bibliography.Index. ?37.??; ?I 2.95. IN I925, the prominent African-American scholar, Alain LeRoy Locke, published a volume of essays entitled TheNewNegro.In it, he called for the liberation of 'authenticNegro speech' (p. 2), and likened his people's search for an independent voice to the experience of Russian artists,who strove to createa 'universallyresoundingandtechnicallydistinctivemode ofexpression' from the 'neglected speech and song of a denigratedpeasantry'(p. 3). At this stage in the history of Black American culture, the work of Russian writers and thinkerswas barely known, but with the increased availabilityof many Russian works in translation, African-Americans soon began to assert and utilize the factors they perceived to be common to these two geographically distantcultures.Ralph Ellison,forexample,wasthefirstto note the similarities between Richard Wright'sBlackBoy(I945) and the life and work of Maksimn Gor'kii.He also cited Dostoevskii as one of Wright's'literaryguides' (p. 125). REVIEWS 5I5 More recently,the poetics of Bakhtinhave made a considerableimpact on the critical awareness of 'double-voicedness' in African-American fiction. Dale Peterson, in this lucid, authoritativeand superblybalanced study, offersnew perspectiveson the literaturesof bondage in both cultures,elucidatingpoints of contact and divergence, and establishingthematic links that connect texts acrossbarriersof space and time. The volume opens with an exploration of the responsesof two nineteenthcentury radicalculturalnationalists,Ivan Kireevskiiand W. E. B. DuBois, to their mentors the first'racial "civilizationists"'(p. 38) Peter Chaadaev andAlexanderCrummell.This leadsinto Peterson'sfirstcomparativeanalysis of African-American and Russian literature, which examines the parallels between DuBois's TheSoulsofBlackFolk(I903), and Dostoevskii'sNotesfrom the Houseof theDead(i862). Peterson argues that DuBois demonstrates a 'deep affinity'(p. 6o) with Dostoevskii, an affinitywhich goes beyond each man's experience of bondage. Farfrom being pieces merely of polemical invective, the textsare complex and evasive, chaotic and ambivalent,andyet ultimately, against all expectations, positive in their respective acknowledgement of the transcendentalpotential of a sharedethnic spirituality. As the rest of the book demonstrates,however, the notion that a distinctive culturalidentity is both identifiableand definitiveis highly problematic. Key to this is the factor of resistancethat plays such an importantpart in the way members of each ethnic group perceive themselves in terms of community and individuality,and the conflicts inherent in their desire for emancipation. The intelligence of Peterson's commentary lies in his ability to isolate and expose the ever-shifting and often paradoxical elements of these parallel literatureswhilstnever losing sightof the social, culturaland historicalfactors that underpin them. What also emerges is the importance of the continuing dialogue each literature has with itself and its past, the extent to which...

Soul Mates

Diaspora 9:3 2000 Soul Mates Kate Baldwin University of Notre Dame Up From Bondage: The Literatures of African American and Russian Soul. Dale Peterson. Durham, NC: Duke University Press, 2000. In a recent interview with the New York Times, Alice Walker describes her undergraduate years at Spelman College as marked by a fascination that, in her estimation, put her at a remove from the students around her. Walker reflects, "I paid as much attention to Russian literature as many of the other girls paid to makeup, clothing and boys" (Gussow 10). But if this kept her away from her college-mates, Walker's predilection for Tolstoy and Dostoevsky placed her squarely within the paradigm that Dale Peterson proposes in his study of affinities between Russian and African American literatures. Eschewing the conventional boundaries between Russian and American literary studies that have characterized the exceptionalist enterprises of each, Peterson brings together literature from both canons. He is interested less in explicit influences across the "wall" of cultural and national separation than in "structures of mentality" that have produced comparable articulations of ethnic self-consciousness in the guise of a literature ofthe "soul." Peterson's argument is that the exclusion of both Russians and African Americans from the Western European narrative of world progress and civilization, as based on German Idealist philosophy, ignited in each a determination to shape a counterclaim. This counterclaim took shape through an assertion of an essentialist selfhood expounded in a rhetoric of "soul." Out ofthe exclusion from world-historical "Spirit" came the articulation of"soul." Walker's taste for the Russian literary greats, Peterson would argue, resonates with a history of relatedness. Peterson carves his argument from the conjunction of what he describes as the "similar strivings of Russians and African Americans to give visibility and voice to a native culture that had been hidden from view and held in bondage to narrow Western standards of civility and literacy" (6). Demonstrating the necessity for and potential of comparative assessments of cultural production across 399 Diaspora 9:3 2000 this entrenched divide, Peterson initiates a much belated critical dialogue between the literatures of African American and Russian soul. In its travels across geographic, conceptual, and disciplinary boundaries, Up From Bondage juxtaposes authors and texts to emphasize parallels and affinities, as well as differences, between them. Peterson's contention is that through close attention to the "extraordinary degree ofcomparability" between the two traditions, "a larger symmetry gradually becomes evident." This symmetry is housed in the ways in which Russian and African American intellectuals responded to their denigration as "non-historical" peoples by Western European standards: "their paths toward cultural emancipation followed many of the same twists and turns" (7). Peterson's excursus is, however, more than a tracing of a selfevident pattern. Close reading is used as an instrument to elucidate how Russian and African American writers have constructed similarly sequenced responses to Western rejection through various stages and forms of nationalist theorizing. The twists and turns that Peterson pursues lead him to a range of literary and philosophical couplings. He begins in the nineteenth century, with Peter Chaadaev and Alexander Crummell, and traces the permutations of cultural nationalisms through the work of Ivan Kireevsky and W.E.B. Du Bois; Ivan Turgenev, Charles Chesnutt, and Zora Neale Hurston; Fyodor Dostoevsky and James Weldon Johnson; Maxim Gorky and Richard Wright; and Valentin Rasputin and Gloria Naylor. Peterson unwraps the relationship between each pair as a particular evocation ofthe "soul," working through what he demonstrates to be the two primary modes of soul literature: one that espouses essential difference and one that tends towards doublevoicedness , which Peterson interprets as a precursor to cultural pluralism. The major exceptions to the rule ofthe flourishing ofsoul in the twentieth century are Gorky and Wright, both of whom, Peterson argues, rejected the populist provincialisms of soul in the name of a "missionary internationalism," an intriguing phrase that Peterson leaves unexplored. Each of the figures Peterson discusses will be familiar to those schooled in either discipline but, when situated alongside this proverbial "other," will likely surprise readers from both Slavic and African American fields. For example, Peter Yakovlevich Chaadaev (1794-1856) is well known...

Philosophical Works of Peter Chaadaev. Edited by R. T. McNally and Richard Tempest. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 1991.318pp. $105.00.

Philosophical Works of Peter Chaadaev. Edited by R. T. McNally and Richard Tempest. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers, 1991.318pp. $105.00.

A Socialist Pluralism of Opinions: Glasnost and Policy-Making under Gorbachev

Alexander Herzen, attempting to explain the sensation occasioned by the publication of Peter Chaadaev's famous "Philosophical Letter" in 1836, characterized it as a "shot that rang out in the dark night." The scandal, he records in his memoirs, testified to the power of the word in a country, shaped by Nicholas I's policies of "official nationality," that had grown disaccustomed to open, independent speech. The essay appeared after a decade in which many of Russia's boldest intellectual spirits had been exiled, a time when "to speak was dangerous-and there was nothing to say anyway." Glasnost' has demonstrated the continuing power of the word in Russia. From the leadership's standpoint, glasnost' is a principal fulcrum in a massive effort at social engineering directed as much at reconstructing Soviet political culture as at reforming the structures of power. As its architects have formulated the matter, glasnost' is narrowing the "gap between words and deeds"-a formula widely used in the late 1970s and early 1980s by both reformist and orthodox wings of the political elite to deplore the disparity between commonly accepted norms of public and private behavior, and the pieties of party-mindedness and collectivism to which everyone was expected to pay obeisance. Alluding to Orwell's famous concept of double-think, the venerable Soviet scholar Igor' Kon analyzed this gap as a problem of social psychology. Double-think he regards as a condition in which "a different meaning is imputed to the same words; and the same person, depending on the situation (for example, at a meeting or at home) with equal sincerity affirms diametrically opposing things."2 This discrepancy was in fact less between "words and deeds," or, in social-scientific terms, culture and behavior, than between two interdependent but opposed codes of language and behavior: one for the realm of the unsanctioned-private, whether collective (such as dissident activity, religion, small-scale graft and illicit enterprise, and large-scale organized crime), or individualistic (including various forms of private rebellion and

The secret of Troppau: Chaadaev and Alexander I

In 1820 Peter Chaadaev's position in society and his prospects in the military service were brilliant. A decorated veteran of the Napoleonic wars who was now aide-de-camp to General Illarion Vasil'chikov, the commander of the imperial Guard, Chaadaev was widely expected to become an adjutant to the Tsar himself. Yet in December of that year, after completing a highly confidential and highly prestigious mission, Chaadaev resigned. Early in 1821 his resignation was accepted, and he virtually disappeared from the view of society for 10 years. Ever since, rumour and conjecture have surrounded the event. Contemporaries were baffled and even alarmed by this sudden step: "The event . . . put the whole city in fear" (Dmitrii Sverbeev).1 In that age of normative behaviour, when even the "aberrations" and "excep tions" conformed to a type2, Chaadaev's decision seemed inexplicable and sinister not only to society in general but to his friends as well. This was a time of public "gestures", and it was as a "gesture" that many observers ? and, later, historians ? chose to see Chaadaev's resignation. The explanations offered by contemporaries, however, were often banal or malicious and could not be reconciled with Chaadaev's known sense of honour; nevertheless, the stories of his detractors found their way into the biographies. It is a historical commonplace that the years after the fall of Napoleon were for Russia a period of political oppression and internal

Historicism, progress, and personality in the writings of Peter Chaadaev and Timothy Granovskii

Historicism, progress, and personality in the writings of Peter Chaadaev and Timothy Granovskii