Problem Durumu: Gunumuzde ulusal programlara bakildiginda, gittikce daha fazla evrensel degerler icerdigi gorulmektedir. Cokkulturluluk, cogulculuk ve farklilik/cesitlilik gibi konular, egitim kurumlarini ve programlarini daha demokratik hale getirmek icin onemli rol oynayabilir. Dunyada cokkulturlu egitime iliskin yuzlerce tez ve makale yayimlanmistir. Son 10 yilda Turkiye’de akademisyenlerin, ogretmenlerin ve ogrencilerin cokkulturlu egitime iliskin goruslerini ve tutumlarini inceleyen arastirmalarin arttigi gorulmektedir. Dunyanin teknolojik olarak kuresel bir koy haline gelmesiyle, cogulculuk ve cokkulturluluk tartismalari da yogunluk kazanmistir. Bu tartismalar devam ederken; tasarlanip uygulanacak olan egitim programlarina katki getirmeye hedefleyen bu calisma; idarecilere, ogretmenlere, ogrencilere ve karar vericilere program gelistirme ve ogrenme alanlari tasarlama gibi konularda oneriler sunmaktadir. Arastirmanin Amaci: Bu arastirmanin amaci; Istanbul’da bulunan azinlik ve devlet liselerindeki farkli katilimcilarin (okul mudurleri, okul mudur yardimcilari, ogretmenler ve ogrenciler) cokkulturlu egitime iliskin bakis acilarini derinlemesine incelemektir. Arastirmanin Yontemi: Arastirma, nitel ornek olay deseniyle tasarlanmistir. Okullari incelemek icin coklu ornek olay secilmistir. Amaca yonelik orneklem ile cokkulturlu egitim ve azinlik egitimi alanlarinda, zengin ve farkli baglamlara sahip olan okullar secilerek maksimum cesitlilik orneklemi kullanilmistir. Arastirmanin verilerinin toplanmasinda, veri cesitlemesine gidilmistir. Bu veri cesitlemesinde; bire bir gorusmeler, gozlemler, dokuman analizi ve alan notlari kullanilmistir. Arastirma, 2014-2015 akademik yilinda gerceklestirilmistir. Arastirmaciya okullarda bir arastirmaci daha eslik etmistir. Arastirmaci tarafindan gelistirilen ve uc uzman gorusu alinan yari-yapilandirilmis gorusme formu ile 44 katilimciyla gorusme yapilmistir. Gorusmeler, yaziya dokulmus ve toplanan tum verilere icerik analizi yapilmistir. Arastirmanin surec ve islemleri detayli olarak yazilmistir. Temalarin ortaya cikarilmasinda, uc arastirmaci tum verileri incelemis ve kod defteri olusturularak ortak temalara karar verilmistir. Bulgularda ortaya cikan temalar: “Egitimde Firsat Esitligi ve Herkes Icin Egitim, Metaforik Tanimlar, Kulturel Farkindalik / Farkindalik Bilinci Kazandirma (Alt 20 Aylin AKINLAR - Suleyman DOGAN Eurasian Journal of Educational Research 71 (2017) 1–20 Temalar: Kulturlesme, Kendini Gelistirme, Dunya Vatandasligi), Esitlik (Alt Temalar: Birlikte Yasama ve Cogulculuk, Hosgoru), Cokkulturlu Egitim / Program/i Eksikligi, Anadili Egitimi ve Egitim Ogretim Birligi/Tevhidi Tedrisat, Cokkulturlu Egitimin Dezavantajlari, Katkilar Yaklasimi ve Etnik Ilaveler Yaklasimi, Onyargilar, Farkli Kulturlerden Insanlarla Etkilesimdeki Sorunlar, Cokkulturlu Egitim Programi Eksikligi ve Ders Kitaplarinin Yazilmasi”dir. Arastirmanin Sonuclari ve Onerileri: Ogretmenlerin cokkulturlu egitim alaninda egitim almasi gerektigi gorulmektedir. Katilimcilarin ifade ettigi gibi, ogretmenler konu alanlarinda ya da disiplinlerinde cesitli kavramlar, prensipler, genellemeler ve teoriler gostermek icin cok cesitli kulturlerden ve gruplardan ornekler kullanmalidirlar. Ogretmenler kulturel degerlere uyumlu ogretim yapmalidirlar. Egitimde firsat esitligi saglanmali ve farkli sosyo-kulturel gruplardan gelen ogrencilerin akademik basarilarinin saglanmasi icin ogretimde farkli yontem ve teknikler kullanilmalidir. Okul kulturu, ogrencilerin egitimde firsat esitligi ve guclendirme yasamalari icin tasarlanmalidir. Turkiye’de mevcut uc milyon multecinin iki milyonu cocuktur. En ivedi sorunun da onlarin egitimi oldugu soylenebilir. Bu cocuklara Turkce ogretecek ogretmenlerin yabanci dil olarak Turkce ogretiminde egitiminin olmasi ve Arapca konusabilen ogretmenlerin olmasi mevcut dil sorunlarinin cozumune katki saglayabilir. Buna ek olarak, cokkulturlu egitim materyallerinin tasarlanmasi gerekmektedir. Profesor Selcuk Sirin’in ‘Umut Projesi’ adinda yuruttugu proje gibi teknolojiyi kullanarak oyun bazli ogrenme modelleri gelistirilebilir. Bu proje cocuklar, oyun oynayarak Turkcelerini ilerlettikleri, 200’den fazla kelime, kodlama ogrendikleri, bir ayin sonunda 1800 satir kod yazmayi ogrendikleri; en onemlisi de ‘yonetsel becerilerini’ kullanmayi ogrendikleri gozlemlenmistir [Arman, 09.07.2017].