Metil paration, tarımda ve genel alanlarda zararlılara karşı kullanılan organofosfat grubu bir insektisittir. İnsektisitlerin çevre ve canlı organizmalar üzerinde önemli derecede toksik etkileri bulunmaktadır. İnsanlarda farklı toksisiteye neden olan Metil paration’un metabolizmayı kontrol eden önemli enzimleri etkilediği bilinmektedir. Allosterik özellik gösteren Piruvat kinaz (EC.2.7.1.40), glikolizin son enzimidir ve glikoliz ile devamındaki moleküler yolaklarda kontrolü sağlamaktadır. Çalışmamızda Metil paration’nun Piruvat kinaz enzim aktivitesi üzerine etkisi araştırıldı. Metil paration’un LD50 dozu (7mg.kg-1) intraperitoneal olarak farklı periyotlarla (2, 4, 8, 16, 32, 64 ve 72 saat) erkek ve dişi sıçanlara uygulandı. Sıçanların karaciğer, böbrek, beyin ve ince bağırsak dokularında Piruvat kinaz enzim aktivitesi analiz edildi. Metil paration maruziyeti sonucunda sıçan dokularında genel olarak Piruvat kinaz enzim aktivitesinde artışlar belirlendi. Bu aktivasyonların özellikle beyin dokusunda daha erken saatlerde gerçekleşmiş olması dikkat çekicidir. Karaciğer, böbrek ve ince bağırsak dokularında aktivasyonların dişilerde erkeklerden daha erken saatlerde olduğu gözlendi. Sonuç olarak bir insektisit olan Metil paration uygulamasının sıçan dokularında piruvat kinaz enzim aktivitesinde artışlara neden olduğu bulundu. Metil parationun glikoz metabolizmasını ve buna bağlı olarak diğer metabolik yolakları etkilediği tartışıldı. Bu nedenle Metil paration insektisitinin metabolizmayı etkilediği, farklı sağlık sorunlarına neden olabileceği düşünülmeli ve Dünya Sağlık örgütünün önerdiği uygulama dozuna dikkat edilerek güvenli kullanım için önlemler alınmalıdır.
Read full abstract