Amaç: Bu araştırma kabuklu ve iç fındıkta önemli kalite kriterlerinden biri olan renk değerlerinin meyvenin farklı kısımlarına göre değişimini ve bunlar arasındaki ilişkileri korelasyon ve temel bileşen analizine göre belirlemek amacıyla yürütülmüştür.
 Materyal ve Yöntem: Araştırma, Gülyalı ilçesinde (Ordu) yetiştirilen 'Tombul', 'Palaz', 'Çakıldak', 'Kara Fındık', 'Kuş', 'Sivri', ve 'Yuvarlak Badem' çeşitlerinde yürütülmüştür. Kurutulmuş meyvelerde L, a, b, kroma (C) ve hue (h) renk ölçümleri kabukta ekvatoral, taban ve uç kısımda; iç fındıkta testa, göbek ve unda yapılmıştır. Meyvenin her bir kısmında beş ayrı noktada ölçüm yapılmıştır. Ölçümlerden elde edilen verilere korelasyon ve temel bileşen analizi uygulanmıştır.
 Araştırma Bulguları: Meyvenin toplamda altı kısmı için belirlenen 30 renk değerinde en yüksek varyasyon uç a, un a ve göbek a, en düşük varyasyon taban h, testa h, un h ve göbek L değerlerinde görülmüştür. L, a, b, C ve h renk değerleri arasında en yüksek ilişkiler, sırasıyla, göbek C-b, un C-b, ekvatoral C-b, taban C-b, uç C-b, ekvatoral h-L, uç C-a, testa C-b, taban C-a ve ekvatoral h-b arasında ve pozitif yönlü olmuştur. Temel bileşen analizinde fındık meyvelerinin farklı kısımlarının renk özelliklerindeki toplam varyasyonun 2/3’üne ilk beş bileşende (%69.68) ulaşılmıştır. 1. ve 2. temel bileşen toplam varyansın, sırasıyla %20.75 ve %17.99’unu açıklamıştır. 1. temel bileşene en fazla katkıyı, sırasıyla, pozitif yönde un b, göbek a, un C, göbek C, göbek b, un a, taban a, taban C ve taban b renk özellikleri, negatif yönde, testa L ve un L özellikleri yapmıştır.
 Sonuç: Kabuklu ve iç fındığın farklı kısımlarındaki renk değerlerinde en yüksek varyasyon a, en düşük h değerlerinde gözükmüştür. Her kısımdaki renk değerleri arasında en yüksek ilişkiler C ve b değerleri arasında pozitif yönde ortaya çıkmıştır. Kabuk renk değerleri ile iç fındığın renk değerleri arasında ve testa ile iç fındığın diğer kısımları arasında önemli ilişkiler olduğu söylenebilir. Ayrıca temel bileşen analizine göre, renklere göre çeşitleri ayırt etmede özellikle 1. ve 2. temel bileşendeki değişkenlerin yeterli olabileceği söylenebilir.
Read full abstract