Zadośćuczynienie za naruszenie praw pacjenta

Abstract

Ogólne zasady zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych regulowane są w kodeksie cywilnym. Mimo ewidentnego powiązania praw pacjenta z dobrami osobistymi, w sposób szczególny potraktowano zadośćuczynienie za zawinione naruszenie praw pacjenta, które zostało przewidziane w art. 4 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Celem opracowania jest analiza powołanej regulacji ustawowej i jej konsekwencji. Zadośćuczynienie za naruszenie praw pacjenta przewidziane zostało w przypadku naruszenia praw pacjenta wskazanych przez ustawodawcę. Z katalogu wyłączone zostały: prawo do przechowywania rzeczy wartościowych w depozycie podmiotu leczniczego wykonującego działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, prawo do informacji o rodzaju i zakresie świadczeń zdrowotnych udzielanych przez podmioty udzielające świadczeń zdrowotnych, prawo dostępu do dokumentacji medycznej dotyczącej stanu zdrowia, prawo do zgłaszania działań niepożądanych produktów leczniczych. Ustawodawca przewidział również dla małżonka, krewnych lub powinowatych do drugiego stopnia w linii prostej lub przedstawiciela ustawowego możliwość dochodzenia zapłaty na wskazany cel społeczny w przypadku zawinionego naruszenia praw pacjenta do umierania w spokoju i godności. W obu przypadkach dochodzenie roszczeń następuje na podstawie art. 448 k.c., w stosunku do którego art. 4 ustawy jest traktowany jako lex specialis. Podjęte rozważania wskazują, że przyjęte rozwiązanie jest pożądane z punku widzenia pacjentów i coraz częściej jest przez nich wykorzystywane.